Izvorni znanstveni članak
Utjecaj prašlne koja se udiše pri obradi željeza na intersticijalnu muskulaturu izoliranih pluća žabe
J. Mikšić
; Institut za farmakologiju i toksikologiju Medicinskog fakulteta u Sarajevu
T. Jordanov
; Institut za farmakologiju i toksikologiju Medicinskog fakulteta u Sarajevu
S. Huković
; Institut za farmakologiju i toksikologiju Medicinskog fakulteta u Sarajevu
Sažetak
Na model-sistemu izoliranih pluća ispitivan je toksični utjecaj prašine koja se stvara pri obradi željeza. Osim ispitivanja suspenzije ukupne prašine, ispitivano je osam kemijski čistih, topljivih komponenata prašine aplicirane na alveolarnu i pleuralnu stranu. Pluća su ravnomjerno koaksijalna stimulirana a bio je ispitivan uzajamni utjecaj stimulacije i efekti supstanca. Prašina i posebno topljivi ioni metala, koji u obliku oksida dolaze kao njene glavne komponente, aplicirani na pleuralnu stranu dovode do spazma glatke muskulature izoliranih pluća i povećanja izazvanih kontrakcija. Ukoliko se spomenute supstance apliciraju na alveolarnu stranu, kako pri obavljanju posla obično dolazi u kontakt sa sluznicom, prašina iz krečane izaziva jak spazam a prašina iz koksare relaksaciju pluća. Od osam ispitivanih komponenata željezo i nikal redovito dovode do spazma a magnezij i mangan do relaksacije kada dođu u kontakt s alveolama pluća. Pri prosuđivanju djelovanja raznih prašina treba voditi računa ne samo o njihovom djelovanju kao faktoru pneumokonioza nego i o njihovom akutnom farmakološkom efektu.
Ključne riječi
Hrčak ID:
172771
URI
Datum izdavanja:
10.3.1971.
Posjeta: 1.010 *