Pregledni rad
TEORIJSKA PITANJA I METODOLOŠKI IZAZOVI U ISTRAŽIVANJIMA RAZVOJA DJEČJIH ETNIČKIH PREDRASUDA
Jasmina Tomašić
; Filozofski fakultet Sveučilišta u Osijeku, Osijek, Hrvatska
Sažetak
Cilj rada bio je dati pregled istraživanja i teorija razvoja etničkih i nacionalnih predrasuda u dječjoj dobi. Poseban naglasak stavljen je na povijesni pregled metodologije istraživanja predrasuda kod djece, pregled metodoloških pitanja kao i nedostatke korištene metodologije. S napretkom i promjenama u korištenoj metodologiji došlo je i do promjena u spoznajama o dječjim predrasudama. Iako postoji velik broj modela i teorija koje imaju namjeru objasniti predrasude u dječjoj dobi, kao dvije najčešće citirane ističu se sociokognitivna teorija razvoja predrasuda (Aboud, 1988.) i razvojna teorija socijalnoga identiteta (Nesdale, 1999., 2004.). Za razliku od Aboudičine teorije koja na razvoj predrasuda gleda prvenstveno iz okvira kognitivnog razvoja djeteta, razvojna teorija socijalnog identiteta (Nesdale, 2004.) u prvi plan stavlja poistovjećivanje djeteta s vlastitom socijalnom grupom, odnosno, motivacijske faktore u podlozi predrasuda. Ono u čemu se obje teorije slažu jest to da pojava predrasuda nije adaptabilna, neizbježna i normalna pojava (Aboud i Amato, 2001.).
S obzirom na rezultate istraživanja koji nisu potvrdili univerzalan razvoj predrasuda u različitim društveno-političkim kontekstima, kao i neadekvatnost objašnjenja nastanka predrasuda u djece isključivo kognitivnim ili socio-motivacijskim faktorima, dolazi do razvoja modela i teorija koje uz individualne i razvojne čimbenike pri pojašnjenju nastanka predrasuda uzimaju u obzir i širi društveni kontekst u koji je dijete uronjeno (npr. integrativna razvojno-kontekstualna teorija, Teichman i Bar-Tal, 2005.; društveno-socijalno-kognitivno-motivacijska teorija, Barrett, 2007.). Nakon pregleda osnovnih teorijskih pretpostavki navedenih teorija i rezultata provedenih istraživanja, na kraju rada daje se osvrt na postojeće pristupe redukcije predrasuda u dječjoj dobi.
Ključne riječi
predrasude; dječje predrasude; razvojna teorija socijalnoga identiteta; sociokognitivna teorija predrasuda
Hrčak ID:
75438
URI
Datum izdavanja:
28.12.2011.
Posjeta: 3.270 *