Stručni rad
Bizant: konačni pad
Jure Trutanić
; Sveučilište u Splitu
Sažetak
Autor analizom relevantnih radova potvrđenih autoriteta bizantologije objašnjava propast Bizantskog Carstva. U radu se ne bavi nesuglasjima koja su prisutna u različitim interpretacijama opsade Carigrada. Budući da njihova geneza počiva upravo na kompleksnoj izvornoj građi autor se ne upušta u detaljniju analizu iste, već nastoji konstruirati što jasniji narativ kroz koji provlači ključne značajke proučavane teme. Komparativnim osvrtom na prilike u suprotstavljenim carstvima uoči velike bitke iz 1453. oslikava se povijesni okvir koji je oblikovao novu konstelaciju snaga na razmeđu Europe i Azije. Ukazuje na situaciju u Bizantskom Carstvu koje se u zadnjim stoljećima svoga postojanja suočavalo s mnogobrojnim problemima, kako s vanjskim napadima, tako s unutarnjim previranjima i ekonomskom te društvenom krizom. S druge strane, predočava teritorijalnu ekspanziju Osmanskog Carstva kojom je teritorij Bizanta ostao ukliješten te inertnošću kršćanskih saveznika sa Zapada ostavljen na milost i nemilost osvajačkim ambicijama novoustoličenog sultana Mehmeda II. Opsegom najveći dio rada posvećen je tijeku bitke za Carigrad. Osim pojašnjenja strateškog položaja grada i pregleda fortifikacijskih karakteristika, autor naglašava pojedine situacije koje su determinirale ishod bitke, kao što je povlačenje zapovjednika Giustinianija iz žarišta sukoba. Također, skreće pažnju na ulogu topništva koja se često prenaglašava u vojnom uspjehu Osmanskog Carstva koje je osvajanjem Carigrada postavilo temelj za daljnju ekspanziju koja će rezultirati objedinjavanjem prostora od Mezopotamije do Jadrana. Osim na temelju teritorijalnih promjena, autor pad stoljetnoga carstva promatra i kroz prizmu simboličke vrijednosti koja se manifestira prvenstveno uzdizanjem Moskve kao zaštitnice pravoslavlja na Istoku.
Ključne riječi
propast Bizanta; opsada Carigrada; Osmansko Carstvo; Mehmed II; Konstantin XI
Hrčak ID:
169382
URI
Datum izdavanja:
10.6.2016.
Posjeta: 5.798 *