Acta clinica Croatica, Vol. 48 No. 4, 2009.
Izvorni znanstveni članak
Učinak stresnih hormona na moždanu hemodinamiku kod bolesnika s kroničnim posttraumatskim stresnim poremećajem
Marinko Dikanović
Dragutin Kadojić
Vida Demarin
Zlatko Trkanjec
Ivan Mihaljević
Milan Bitunjac
Mira Kadojić
Ivo Matić
Lidija Šapina
Vladimir Vuletić
Ljiljana Čengić
Sažetak
Cilj ovoga rada bio je utvrditi moguću povezanost između razine kateholamina, kortizola i promjena cerebralne hemodinamike u bolesnika s kroničnim posttraumatskim stresnim poremećajem (PTSP). Ispitivanjem je obuhvaćeno 50 bolesnika s kroničnim PTSP koji su prvi put hospitalizirani i psihijatrijski liječeni te 50 zdravih ispitanika kontrolne skupine. Svi ispitanici bili su u dobi između 30 i 50 godina. U bolesnika s PTSP su prvoga dana boravka analizirane vrijednosti vanilmandelične kiseline (VMA), metabolita adrenalina i noradrenalina te kortizola u 24-satnoj mokraći i učinjena je transkranijska dopIer sonografija (TCD). Isti dijagnostički postupci ponovljeni su nakon 21-dnevnog medikamentnog psihijatrijskog liječenja. Prva analiza pokazala je istodobno povišenu razinu 24-satne VMA, sniženi kortizol i povišene srednje brzine strujanja krvi (SBSK) krvnih žila Willisova kruga u 25 (50,00010) bolesnika. Druga analiza koja je učinjena nakon 21-dnevnog psihijatrijskog liječenja pokazala je istodobno povišenu razinu 24-satne VMA, sniženi kortizol i povišene SBSK krvnih žila Willisova kruga u 7 (14,00%) bolesnika (odnos prve i druge analize P=0,0002), dok u kontrolnoj skupini nije pronađen niti jedan takav ispitanik s navedenim parametrima (odnos prve analize i kontrolne skupine P=0,0000). Istraživanje je pokazalo značajnu povezanost povišene razine kateholamina, sniženog kortizola i povišenih SBSK u krvnim žilama Willisova kruga koje su uzrokovane cerebralnim vazospazmom. Medikamentno psihijatrijsko liječenje PTSP u trajanju od tri tjedna dovelo je do značajnog smanjenja udjela bolesnika s istodobno promijenjenom cerebralnom hemodinamikom, povišenom razinom metabolita kateholamina i smanjenom razinom kortizola.
Ključne riječi
Stresni poremećaj, posttraumatski; Stresni poremećaj, posttraumatski - fiziopatologija; Cerebrovaskularna cirkulacija - fiziologija; Moždano krvarenje - etiologija; Moždano krvarenje - fiziopatologija; Moždano krvarenje - ultrazvuk; Hemo¬dinamski procesi - fiziologija
Hrčak ID:
49834
URI
Datum izdavanja:
1.12.2009.
Posjeta: 2.195 *