Geofizika, Vol. 39 No. 1, 2022.
Izvorni znanstveni članak
https://doi.org/10.15233/gfz.2022.39.2
Bieksponencijalno slabljenje fotosintetički aktivnog zračenja (PAR) u obalnim vodama (Sjeverni Jadran)
Borut Umer
orcid.org/0000-0003-0081-308X
; National Institute of Biology, Marine Biology Station, Piran, Slovenia ; Jožef Stefan international Postgraduate School, Ljubljana, Slovenia
Vlado Malačič
orcid.org/0000-0002-8428-5087
; National Institute of Biology, Marine Biology Station, Piran, Slovenia
Sažetak
Koeficijenti slabljenja fotosintetski aktivnog zračenja (PAR) određeni su iz vertikal-nih profila PAR-a u obalnim vodama (Tršćanski zaljev, Sjeverni Jadran). Okomiti profili sakupljani su približno dva puta mjesečno od srpnja 2011. do prosinca 2015. godine, a vrijednosti PAR-a neposredno iznad morske površine uspoređivane su s podacima PAR-a izmjerenim na plutači.
Ovo istraživanje podupire nelinearnu ovisnost PAR-a o dubini primjenom biekspo-nencijalnog izraza, što daje puno bolju podudarnost s podacima nego primjenom monoek-sponencijalnog izraza. Osim toga, bieksponencijalno slabljenje PAR-a s dubinom je rješenje homogene diferencijalne jednadžbe drugog reda. Temeljem analize koeficijenata prigušenja PAR-a predložena je metoda za procjenu tipa vode. Utvrđeno je da za odab-ranu lokaciju (Tršćanski zaljev) koeficijent slabljenja kod primjene monoeksponencijalne relacije PAR-a iznosi 0,19–0,21 m–1, dok kod primjene bieksponencijalne relacije koefici-jent slabljenja PAR-a iznosi 0,12–0,14 m–1 (zračenje dugog dosega), odnosno 0,8–0,9 m–1(zračenje kratkog dosega). Prethodno navedeni rezultati vode do zaključka da se veći dio vodenog stupa podudara s obalnim vodama tipa 1, dok je površinski sloj sastavljen od obalnih voda tipa 7 ili 9. Koeficijenti slabljenja dolaznog zračenja, iz procjene zastu-pljenih tipova voda, iznose 0,19 m–1 ±0,01 m–1 (zračenje dugog dosega) i 3,0 m–1 ±0,7 m–1(zračenje kratkog dosega). Pomoću ovih koeficijenata može se odrediti izvor topline unutar vodenog stupca.
Ključne riječi
PAR; koeficijent slabljenja; zračenje; dubina Secchi diska; metode fitanja
Hrčak ID:
279994
URI
Datum izdavanja:
4.7.2022.
Posjeta: 425 *