Izvorni znanstveni članak
https://doi.org/10.2478/aiht-2022-73-3640
Bjelančevine iz sirutke štite mitohondrijsku funkciju jetre od oksidacijskoga stresa u štakora izloženih akroleinu
Birsen Aydın
; Amasya University Faculty of Science, Department of Biology, Amasya, Turkey
Ali Oğuz
; Amasya University Faculty of Science, Department of Biology, Amasya, Turkey
Vedat Şekeroğlu
; Ordu University Faculty of Science and Letters, Department of Molecular Biology and Genetics, Ordu, Turkey
Zülal Atlı Şekeroğlu
; Ordu University Faculty of Science and Letters, Department of Molecular Biology and Genetics, Ordu, Turkey
Sažetak
Akrolein je jedan od najtoksičnijih okolišnih onečišćivača, povezan s nepotpunim izgaranjem nafte i njezinih derivata, drva i plastike te s prženjem u ulju i pušenjem duhana, a uzrokuje oksidacijsko oštećenje DNA i mitohondrija. S obzirom na to da se malo zna o zaštitnom djelovanju bjelančevina iz sirutke protiv toksičnoga djelovanja akroleina u jetri, cilj je ovog istraživanja bio doznati više o tome putem oksidacijskoga stresa mitohondrija u jetri, razinâ enzima potrebnih za stanično disanje i Krebsova ciklusa te razinâ adenozin trifosfata (ATP). U tu smo svrhu štakore soja Sprague Dawley gavažom na usta izlagali samo akroleinu u dnevnoj dozi od 5 mg/kg tj. mase (u fiziološkoj otopini), samo bjelančevinama iz sirutke 200 mg/kg tj. mase (komercijalni proizvod, također u fiziološkoj otopini) ili njihovom kombinacijom šest dana u tjednu tijekom 30 dana. Kao što smo i očekivali, skupina koja je primala samo akrolein iskazala je pad razina glutationa te aktivnosti enzima zaduženih za antioksidaciju, lanac prijenosa elektrona i Krebsov ciklus (ciklus trikarboksilnih kiselina) te značajno povećanje lipidne peroksidacije i razina proteinskih karbonila u mitohondrijima. Kombinirana primjena s bjelančevinama iz sirutke ublažila je oksidacijski stres i poboljšala enzimsku aktivnost. Bjelančevine iz sirutke smanjile su toksično djelovanje akroleina na jetrene mitohondrije u štakora tako što su osnažile bioenergetske mehanizme i uklonile oksidacijski stres.
Ključne riječi
antioksidansi; glutation; enzimi oksidacijske fosforilacije; enzimi ciklusa trikarboksilnih kiselina
Hrčak ID:
283981
URI
Datum izdavanja:
29.9.2022.
Posjeta: 507 *