Review article
https://doi.org/10.20471/acc.2023.62.s4.15
Centralna senzitizacija u bolesnika s kroničnom mišićno-koštanom boli
Snežana Tomašević-Todorović
orcid.org/0009-0009-0136-4424
; University of Novi Sad, Faculty of Medicine Novi Sad, Medical Rehabilitation Clinic, University Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
Tijana Spasojević
; University of Novi Sad, Faculty of Medicine Novi Sad, Medical Rehabilitation Clinic, University Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
Abstract
Centralna senzitizacija predstavlja mehanizam nastanka nocicepcijske boli, a dovodi do prenaglašenog odgovora na bolni
podražaj (hiperalgezija) ili do boli na podražaj koji inače ne izazivaja bol (alodinija). Trajna nociceptivna bol je rizični faktor
za nastanak nociplastične boli, koji se često može javljati pojedinačno ili udruženo sa drugim tipovima boli najčešće kod bolesnika
s kroničnom mišićno koštanom boli (osteoartritis, lumbalni i cervikalni sindrom, fibromijalgija, reumatoidni artritis,
kompleksni regionalni bolni sindrom, tendinopatije i slično). Dijagnoza centralne senzitizacije se postiže putem kliničkog
pregleda, upitnika i kvantitativnog senzornog ispitivanja (QST) koje služi za procjenu i kvantificiranje senzornih funkcija,
tj određivanja praga detekcije na senzorne stimuluse (toplo-hladno, pritisak, vibracije). Ispitivanje uvjetne modulacije bola
(engl. Conditioned Pain Modulation-CPM) je značajno u pojašnjenju profila modulacije bola, koji mogu biti pro-nociceptivni
(slabije efikasan CPM-facilitacija) i anti-nociceptivni (efikasan, inhibitorni CPM efekat). Kod pronociceptivnog profila
modulacije koji je čest kod pacijenata sa mišićno koštanim oboljenjima postoji veći rizik za razvoj kronične boli, veća prevalencija
bolnih stanja i jača bol povezan sa ozljedom. Ispitivanje CPM ima značaja i u individualizaciji medikamentoznog
liječenja boli, na osnovu predviđanja djelotvornosti lijekova u liječenju.
Keywords
alna senzitizacija, uvjetovana modulacija bola; mišićno koštana bol
Hrčak ID:
316572
URI
Publication date:
1.11.2023.
Visits: 199 *