Pregledni rad
https://doi.org/10.31664/zu.2019.104.07
Prilog teoriji izvođačkog ugovora
Edin Jašarović
; Fakultet dramskih umjetnosti Cetinje, Univerzitet Crne Gore, Crna Gora
Sažetak
Stvaranje zaliha znanja i vještina za umjetnika u najranijim fazama njegovog razvoja može da predstavlja najznačajniju osnovu s koje u budućnosti može očekivati veći dohodak ili ranigiranje unutar nekog umjetničkog tržišta. Ta ulaganja moguće je sagledati kao neposredne troškove visokoškolskog umjetničkog obrazovanja koje povezano sa ostalim troškovima čine značajan korpus investicija umjetnika od kojih se, u perspektivi, može očekivati povraćaj uloženog. Po riječima ugledne teoretičarke ekonomike kulture, Rut Tausi [Ruth Towse], takvo se ulaganje može nazvati i „lična stopa prinosa” koja se može razumjeti kao nadoknada eventualne kamate koju bi umjetnik ostvario da je kojim slučajem takvu investiciju efektivno pretvorio u štednju ili investirao u nešto drugo. Na drugoj strani, posredni troškovi ulaganja u umjetničko obrazovanje su svi oni koje možemo smatrati propuštenom zaradom koja nastaje u toku perioda obuke umjetnika, odnosno perioda akumulacije njegovog znanja. U takvom slučaju teoretičari će se složiti da se takva investicija može smatrati oportunitetnim troškom koji bi mogao biti nadoknađen da je to vrijeme bilo iskorišteno za rad, odnosno za prihodovanje, a ne za obrazovanje. Stoga ćemo u ovom radu na osnovu ovih dihotomijskih priloga pokušati da nadogradimo opšta stanovišta teorije ugovora Ričarda E. Kejvsa [Richard E. Caves] o pregovaračkoj poziciji umjetnika koja u većini slučajeva predstavlja „nepotpun ugovor” kojim se ne mogu kompenzovati svi troškovi umjetničkog obrazovanja te kasnije cijene i tržišne vrijednosti njegovog rada. Potreba da se ovoj temi posveti posebna pažnja u novim uslovima političke ekonomije nastaje iz jedne prilično preovladajuće i hipostazirane forme kognitivnog kapitala na jednoj i neoliberalnog modela kulturne politike na drugoj strani.
Ključne riječi
teorija izvođačkog ugovora; umjetnički rad; kognitivni kapitalizam; intelektualni kapital; politička ekonomija; umjetničko obrazovanje; kontekst
Hrčak ID:
223071
URI
Datum izdavanja:
1.7.2019.
Posjeta: 1.708 *