Review article
Suvremeni izazovi dominantnim geopolitičkim vizijama
Petar Kurečić
; Croatian Parliament, Trg sv. Marka 6, HR-10000 Zagreb, Croatia
Abstract
Geopolitička evolucija neprekidan je proces. Na geopolitičku evoluciju ponajviše
utječu geopolitički uvjeti u kojima se odvijaju geopolitički odnosi i
procesi. Spoznavanje geopolitičke evolucije nemoguće je bez kritičkog preispitivanja,
pa i odbacivanja dominantnih geopolitičkih vizija. Postoje različite
vrste teorijskih perspektiva koje odbacuju dominantne geopolitičke vizije i
diskurse te geopolitičke prakse političkih elita. Te teorijske perspektive poznate
su kao: kritička geopolitika, antigeopolitika, geopolitika podčinjenosti,
feministička geopolitika, radikalna geopolitika. Postoje i različita shvaćanja
odnosa tih teorijskih perspektiva, pri čemu je jasno da se sve preklapaju međusobno
i svaka od njih posebno s kritičkom geopolitikom, razlikujući se u
fokusu istraživanja i identifikaciji novih momenata, a bivajući slične po otklonu
od dominantnih geopolitičkih vizija i prakse, na koje različito reagiraju:
davanjem kritike, pružanjem otpora ili nuđenjem alternativa. U ovome radu
fokus je istraživanja na antigeopolitici, radikalnoj geopolitičkoj viziji koja u
pitanje dovodi odnose izrabljivanja i dominacije. Antigeopolitika predstavlja
i teorijsku perspektivu koja je najozbiljniji izazov dominantnim načinima
predstavljanja svijeta. Zagovaratelji antigeopolitike svoja istraživanja usredotočuju
na antikolonijalne i antiimperijalističke borbe te na društvene pokrete
i mreže koji se protive globalizaciji i geoekonomskoj logici koju zagovaraju
političko-ekonomske elite država, multinacionalnih korporacija i međunarodnih
institucija, posebice financijskih. Rad se osvrće i na ključne aspekte ostalih
teorijskih perspektiva koje predstavljaju više ili manje radikalan otklon od
dominantnih geopolitičkih vizija.
Keywords
geopolitička evolucija; teorijske perspektive; geopolitičke vizije; antigeopolitika; feministička geopolitika; društveni pokreti
Hrčak ID:
77800
URI
Publication date:
14.2.2012.
Visits: 2.780 *