Izvorni znanstveni članak
Wpływ Wulgaty na kształt starochorwackiego ewangeliarza z Omišlja
Leszek Moszynski
Sažetak
Po porównaniu tekstu starochorwackiego Ewangeliarza z Omišlja z tekstami kanonu scs. autor zastanawia się nad przyczynami ich zróznicowania. Przyjmuje za J. Vraną, że u podstaw tekstu starochorwackiego leży prekład cyrylometodejski. Który przedostał się do Chorwacji wprost z Moraw. Wolny więc być musiał od tych naleciałości, które przenikały do tekstów kanonu w skryptoriach serbskich, macedońskich i bułgarskich. Poddany był jednak oddziaływaniom własnego środowiska. Autor analizuje 4 grupy zagadnień. Są to: 1) kroatyzacja językowa; 2) cerkiewizacja - polegała ona na przenikaniu do tekstu chorwackich głagolaszy pewnych elementów właściwych rękopisom cyrylskim Kościola Wschodniego a to w związku z kontaktami kulturowymi z Serbią, Macedonią i Bulgarią; 3) latynizacja językowa; 4) okcydentalizacja tj. świadome dostosowywanie ewangeliarza do potrzeb Kościoła Zachodniego. Wiązało się to zarówno z przeredagowaniem wyboru perykop i układu roku kościelnego jak i dostosowaniem przekładu cyrylometodejskiego do tekstu łacińskiej Wulgaty. To zagadnienie stanowi podstawowy zrąb artykułu. Autor sądzi, że okcydentalizacja była w zasadzie aktem jednorazowym i przeprowadzona była raczej krótko po przeikięciu przekladu cyrylometodejskiego do Chorwacji. Nie wylucza to jednak możliwości późniejszych rewizji dokonywanych przez poszczególnych kopistów.
Ključne riječi
Hrčak ID:
14643
URI
Datum izdavanja:
30.9.1986.
Posjeta: 1.516 *