Pruski posvećeni apsolutizam između prosvetiteljstva i državnog rezona

Apstrakt

U članku se autor bavi obnovom teorije državnog rezona (ital. la Ragione di Stato) u osamnaestovekovnoj Prusiji. On smatra da je teorija državnog rezona bila sasvim kompatibilna sa rastućim nacionalizmom ne samo Italije ranog 16. veka, nego i Prusije kasnog 18. veka i sposobna da podrije tekući projekt prosvetiteljstva. To objašnjava zašto je i takav šampion pruskog prosvetiteljstva i protivnik Makijavelijevog Vladara kao što je bio Fridrih Veliki mogao da igra krucijalnu ulogu u obnovi teorije državnog rezona u Prusiji. Uprkos kasnijim kritikama zbog uništavanja Prvog rajha, glavno postignuće slavnog pruskog kraja za devetnaestovekovni nacionalistički pokret u Nemačkoj bilo je stvaranje jake države podobne da služi apsolutističkom vladaru kao sredstvo za borbu sa svim savremenim velikim silama Evrope i kao politički model za izgradnju Drugog rajha.