Sinan the Architect’s Process of Creating Spatial Typology: Octagonal Based Central Domes

Didem Erten Bilgiç; Kadir Bingöl

doi:10.31522/p.31.2(66).11

Authors

Didem Erten Bilgiç Kocaeli University, Faculty of Architecture and Design https://orcid.org/0000-0002-6304-8648
Kadir Bingöl Kütahya Dumlupınar University, Faculty of Architecture https://orcid.org/0000-0003-4005-3644

DOI:

https://doi.org/10.31522/p.31.2(66).11

Keywords:

architectural composition, history of structure, mosque, octagonal canopy dome structure, Sinan the Architect

Abstract

The article explores the process of central planning development and dome-bearing systems analysis in mosques belonging to Classical Ottoman Architecture, focusing on the typological plan variations found in Sinan the Architect’s octagonal-based central domes. It is aimed to determine the spatial typology of these octagonal based central domes, as they play a crucial role in creating a central space in mosques. The typology studies focused on the load-bearing systems in central dome designs of eighteen surviving mosques designed by Sinan the Architect. The study method involves scanning scientific publications, state archives, and photographing mosques. Mosques ground floor plans, including their dome projections and sectional drawings, have been examined. Gathering all the data from analysing the transfer of the dome load enabled a categorisation of eighteen mosques that can be classified into two primary groups and three sub-groups within each group.

References

Acar, G. (1992) Osmanli merkezi planli cami mimarisinde sekiz destekli semanin gelisimi. Unpublished Master Thesis, Mimar Sinan University.

Akcil Harmankaya, N.C. (1992) ’Uc serefeli camii ve kulliyesi’. In: TDV Islam Ansiklopedisi. 5th ed., pp. 227-280.

Akyuz, U. (2019) ‘Mimar Sinan’in Istanbul’daki Camilerinde Ic ve Dis Mekân Galerilerinin Yer Aldiklari Caminin Tasiyici Sistemi ile Iliskilendirilerek Degerlendirilmesi’, Nigde Omer Halisdemir Universitesi Muhendislik Bilimleri Dergisi, 8(1), pp. 602-614. https://doi.org/10.28948/ngumuh.517207

Alioglu, E.F. & Koroglu, N. (2011) ‘Mimar Sinan camilerinde moduler system’. Sigma, 3, pp. 331-340.

Altun, A. (2002a) Islam Ansiklopedisi “Gazneliler”, vol. 13, vol. 24. Turkiye Diyanet Vakfi Yayinlari, Ankara. https://islamansiklopedisi.org.tr/gazneliler#2-mimari

Altun, A. (2002b) Islam Ansiklopedisi “Karahanlılar”, vol. 24. Turkiye Diyanet Vakfi Yayinlari, Ankara. https://islamansiklopedisi.org.tr/karahanlilar#3-mimari

Aslanapa, O. (1993) Turk Sanati. 3rd ed. Istanbul: Remzi Kitabevi.

Avunduk Mimarlik (2023) Edirne Merkez, Edirne Selimiye Camii [online]. Available at: https://www.avundukmimarlik.com.tr/upload/data/images/projects/edirne_selimiye_camii/rolove/rolove_24_kesit.jpg [Accessed: 22 May 2023].

Ayvansarâyî, H.H., Sati, A. & Besim, S. (2001) HadÎkatu’l-cevâmi‘: Istanbul câmileri ve diger dÎnÎ-sivil mi‘mârÎ yapilar, trans. Ahmed Nezih Galitekin. Istanbul: Isaret Yayinlari, https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/handle/11543/551

Barkcin, S. (2019) “Suleymaniye: Mekanin Muzigi”, Dusunen Sehir, Haziran 2019, v: 9, pp. 141-149.

Batur, S. (1969) Osmanli Camilerinde Sekizgen Ayak Sisteminin Gelismesi Uzerine. Anadolu Sanati Arastirmalari, I, pp. 139-168.

Bayrakal, S. (1998) Edirne’deki tek kubbeli camiler. Unpublished Master’s thesis, Ege Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu.

Benian, E. (2011) ‘Mimar Sinan ve Osmanli Cami Mimarisinin Gelisimindeki Rolu’. Bilim Teknik Journal, January, p. 40.

Camlibel, N. (1998) Sinan Mimarliginda Yapi Strukturunun Analitik Incelenmesi. Istanbul: Yildiz Teknik Universitesi Basim-Yayin Merkezi.

Cangul, C. (2019) Sokullu Mehmet Pasa Camii, Azapkapi. Available at: https://www.canercangul.com/18599/sokullu-mehmet-pasa-camii-azapkapi/ [Accessed 12 May 2023].

Cantay, G. (2002) Osmanli kulliyelerinin kurulusu (Vol. 258). Istanbul: Ataturk Kultur Merkezi Baskanligi.

Cezar, M. (1977) Anadolu Oncesi Turklerde Sehir ve Mimarlik, Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari. Istanbul, pp. 78-191.

Cobanoglu, A.D. (2019) ‘Silivrikapi Hadim Ibrahim Pasa Camii’nin Plan Ozellikleri ve Klasik

Donem Osmanli Mimarligi Icinde Benzer Ornekler Uzerine Bir Degerlendirme’. Art-Sanat Dergisi, 11, pp. 101-140.

Coruhlu, Y. (2000) Turk Islam Sanatinin ABC’si (1st print). ISBN: 9758240242, Istanbul: Kabalci Yayinlari

Delius, P. & Hattstein, M. (2009) Islam: Art and Architecture. Germany: H.F. Ullmann

Erarslan, A. (2018a) ‘An Essay on Byzantine Architectural Influence on The Spatial Organization of the Architect Sinan’s Square Baldachin Single-Domed Mosques’. Zograf, 42, pp. 165-179. https://doi.org/10.2298/ZOG1842165E

Erarslan, A. (2018b) ‘Mimar Sinan’in Altigen Baldaken Sistemli Camilerinde Tasiyici, Ortuve Mekân Iliskisi’. Journal of Ottoman Legacy Studies, 5, pp. 31-48.

Erarslan, A. (2020a) ‘Mimar Sinan’in Dortlu Baldaken Sistemli Tek Kubbeli Camilerinde Gorulen Farkli Mekan Kurgulari’. Electronic Turkish Studies, 15, pp. 943-958.

Erarslan, A. (2020b) ‘Mimar Sinan’in Merkezî Mekân Yaratma Surecinde Sekizgen Baldaken Sistemli Camileri’. Journal of World of Turks / Zeitschrift Fur Die Welt der Turken, 12, pp. 217-243.

Erzen, J. (1988) Interior Space Articulation in Sinan’s Mosques. In: Uluslararasi Mimar Sinan Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Ataturk Kultur Merkezi Baskanligi, pp. 121-150.

Eyice, S. (1988a) ‘Bizans Mimarisi’. In: Mimarbasi Koca Sinan Yasadigi Cag ve Eserleri, v 1, Istanbul, p. 4648.

Eyice, S. (1988b) ‘Agirlik Kuleleri’. In: TDV Islâm Ansiklopedisi 1. Istanbul: TDV Yayinlari, p. 469.

Eyice, S. (1989) ‘Ali Pasa Camii’. In: TDV Islâm Ansiklopedisi 2. Istanbul: TDV Yayinlari, pp. 430-431. https://islamansiklopedisi.org.tr/ali-pasa-camii--tokat

Eyice, S. (1993) ‘Cami’. In: TDV Islâm Ansiklopedisi 7. Istanbul: TDV Yayinlari, pp. 91-92. https://islamansiklopedisi.org.tr/cami#2-mi-mari-tarihi

Eyice, S. (2000) ‘Ibrahim Pasa Kulliyesi’. In: TDV Islâm Ansiklopedisi 21. Istanbul: TDV Yayinlari, pp. 341-343.

Gunay, R. (2006) The Space-Structure Relation in Sinan’s Works. Structural Analysis of Historical Constructions, New Delhi, pp. 209-216.

Gundogdu, H. & Isik, R. (2015) Izmit Pertev Pasa Kulliyesi’nin Klasik Osmanli Mimarisindeki Yeri ve Onemi. In: International Symposium Ghazi Akca Koca and History of Kocaeli proceedings. Kocaeli: Kocaeli Buyuksehir Belediyesi, pp. 1587-1607.

Gurbiyik, C. (2023) Personal archive.

Hadjar, A. & Al-Jbaili, K. (2000) Historical monuments of Aleppo, trans. Khaled Al-Jbaili. Aleppo: Automobile and Touring Club of Syria.

Hasol, D. (1993) Ansiklopedik Mimarlik Sozlugu. Istanbul: YEM Yayin.

Hasol, D. (2019) Mimarlık Cep Sozlüğü (6th ed.) Istanbul: Remzi Kitabevi.

Isik, N. & Halideoglu, F.M. (2019) Tarihi Diyarbakir Camilerinde Tespit Edilen Tasiyici Sistem Hasarlari ile Guclendirme Onerileri. In: 2. Anadolu Uygulamali Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabi. Diyarbakir, pp. 359-377.

Kafescioğlu, C. (1999) ‘In the Image of Rūm: Ottoman Architectural Patronage in Sixteenth-Century Aleppo and Damascus’. Muqarnas, 16, pp. 70-96.

Kale Restorasyon (2023) Edirne Merkez Defterdar Mustafa Celebi Camisi Restorasyon Yapim Isi [online]. Available at: https://kalerestorasyon.com.tr/Calisma_Detay/edirne-merkez-defterdar-mustaf-23 [Accessed: 25 May 2023].

Karakaya, E. (2000) ‘Iskender Pasa Camii ve Turbesi’. In: TDV Islâm Ansiklopedisi 22 (TDV Yayinlari, pp. 569-570. https://islamansiklopedisi.org.tr/iskender-pasa-camii-ve-turbesi

Kuban, A. (2009) ‘Osmanli Mimarligi’. In: Inalcik, H. & Renda, G. (eds.). Osmanli uygarligi. Ankara: TC Kultur ve Turizm Bakanligi Yayinlari, pp. 626-697.

Kuban, D. (1958) Osmanli dinî nimarisinde ic mekân tesekkulu: Ronesansla bir mukayese. Istanbul: Guven Basim ve Yayinevi.

Kuban, D. (1970) 100 soruda Turkiye sanati tarihi (Vol. 22). Istanbul: Gercek yayinevi.

Kuban, D. (1987) ‘The style of Sinan’s domed structures’. Muqarnas, 4, pp. 72-97. https://doi.org/10.2307/1523097

Kuban, D. (1988) ‘Sinan’in Dunya Mimarisindeki Yeri’. In: Bayram, S. (ed.) Mimarbasi Koca Sinan: Yasadigi Cag ve Eserleri. Istanbul: Basbakanlik Vakiflar Genel Mudurlugu, pp. 581-624.

Kuban, D. (2011) Sinan’in sanati ve Selimiye. Istanbul: Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi.

Kucuk, S.G. (2020) ‘Istanbul ve Tekirdag Rustem Pasa Camilerinin Konum ve Mimari Ozelliklerine Gore Karsilastirmali Olarak Incelenmesi’. Art-Sanat Dergisi, 13, pp. 117-141. https://doi.org/10.26650/artsanat.2020.13.0005

Kuran, A. (1986) Mimar Sinan. Istanbul: Hurriyet Vakfi Yayinlari.

Kuran, A. (1988) ‘Mimar Sinan’in Turbeleri’. In: Bayram, S. (ed.) Mimarbasi Koca Sinan: Yasadigi Cag ve Eserleri. Istanbul: Basbakanlik Vakiflar Genel Mudurlugu, pp. 223-238.

Mulayim, S. & Cobanoglu, A.V. (2009) Selimiye Camii ve Külliyesi 36. In: TDV Islam Ansiklopedisi 1. Istanbul: TDV Yayinlari, p. 431.

Necipoglu, G. (2005) The Age of Sinan: Architectural Culture in the Ottoman Empire. Princeton-Oxford: Princeton University Press.

Oz, T. (1987) Istanbul camileri 1. Ankara: Turk Tarih Kurumu Basimevi.

Ozturk, S. (2020) ‘Van Husrev Pasa Kulliyesi Camii Koruma ve Onarim Calismalari’. Electronic Turkish Studies, 15(2), pp. 1237-1268.

Ozyalvac, A.N. (2017) Istanbulda Mimar Sinan camilerinde sivri kemer bicimlenisleri. Unpublished Ph.D. diss. Yildiz Teknik University.

Sezgin, H. (1984) Turk Islam Ulkeleri Mimarisine Toplu Bakis. Istanbul: Mimar Sinan Universitesi Yayinlari, pp. 57-59.

Sonmez, Z. (1988) Mimar Sinan ile Ilgili Tarihi Yazmalar-Belgeler. Istanbul: Mimar Sinan Universitesi Yayinlari.

Sonmezer, S. (2003) Istanbul’daki Sinan Camilerinde Mekân ile Serbest Dusey Tasiyicilar

Arasindaki Boyut Iliskisi. Ph.D. diss. Istanbul Teknik University.

Sozen, M. (1975) Turk mimarisinin gelisimi ve Mimar Sinan. Istanbul: Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari.

Sozen, M. (1982) Anadolu’da Akkoyunlu mimarisi. Istanbul: Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu.

Tuluk, O.I. (1999) Mekâna Bagli Struktur Analizi: Osmanli Dini Mimarisinde Ornekleme (15-17. yy). Unpublished Ph.D. diss. Karadeniz Teknik University.

Tuluk, O. (2006) ‘Osmanli Camilerinde Mekan Kurgusu Acisindan Kare Tabanli Baldaken

Varyasyonlari (15.-17. Yy.)’. Gazi Universitesi Muhendislik Mimarlik Fakultesi Dergisi, 21(2), pp. 275-284.

Tuncer, O.C. (1996) Diyarbakir Camileri: Mukarnas, Geometri, Oranti. Diyarbakir: Diyarbakir Buyuksehir Belediyesi.

Ulgen, A.S. (2018) Salt Research [Online]. Available at: https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/48 [Accessed: 27 Oct 2023].

Uysal, A.O. (1987) Tokat’taki Osmanlı Camileri. In: Türk Tarihinde ve Kültüründe Tokat Sempozyumu. Ankara, pp. 351-352.

Yavas, D. (1988) Istanbul’da Osmanli Mimarisi uzerine bir kaynak: Hadikat-ul Cevami (sadelestirilmis metin cevirisi). Unpublished Master Thesis, Mimar Sinan University.

Yetkin, S.K. (1955) ‘Beylikler Devri Mimarisi’nin Klasik Osmanli Sanatini Hazirlayisi’. Ankara Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi, 4(3-4), pp. 39-43.