Original scientific paper
Postsocijalistička transformacija i restratifikacija u Srbiji
Mladen Lazić
orcid.org/0000-0003-1518-7990
; Faculty of Philosophy, University of Belgrade, Belgrade, Serbia
Abstract
U tekstu se, na temelju nalaza više empirijskih istraživanja, analiziraju procesi
restratifikacije u Srbiji, u periodu od kraja 1980-ih godina do novijeg vremena.
U prvom delu teksta se upozorava da sistemska promena podrazumeva ne
samo kvantitativne promene u kontroli i raspodeli društvenih resursa nego i
promene u načinu konstituisanja osnovnih društvenih grupa, kao i oblika njihovih
odnosa, što znači da se i same te grupe (vladajuće elite, srednji slojevi,
pa i manuelni radnici) u socijalizmu i kapitalizmu moraju definisati na različit
način. U drugom delu teksta ukazuje se na promene u tri područja stratifikacijskog
sistema u Srbiji: pokretljivosti, ekonomskoj diferencijaciji i vrednosnim
orijentacijama. Na području društvene pokretljivosti ustanovljen je rast samoregrutacije
svih osnovnih klasa, a posebno porast barijera između manuelnih
radnika i viših društvenih slojeva. Ukazano je i na povećanje ekonomske diferencijacije,
kao i na rastući značaj privatnog vlasništva za tu diferencijaciju
(izdvajanje velikih privatnih preduzetnika na vrhu hijerarhije materijalnog položaja).
Pokazano je i da na vrednosnom planu sve klase (uključujući vladajuću
i srednju) karakteriše vrednosna nekonzistencija, u vidu naglašenog prisustva
etatističko-distributivnih vrednosti, što otežava proces konsolidovanja novog
institucionalnog i normativnog (tržišnog i pluralističkog) poretka u Srbiji.
Keywords
stratifikacijske promene; mobilnost; ekonomski položaj; vrednosne orijentacije; Srbija
Hrčak ID:
74109
URI
Publication date:
18.11.2011.
Visits: 3.273 *