Pregledni rad
Opći aspekti biološkog monitoringa i relativna vrijednost bioloških indikatora za profesionalnu i ekološku ekspoziciju anorganskom olovu
S. Telišman
; Institut za medicinska istraživanja i medicinu rada, Zagreb, Hrvatska
Sažetak
Prikazani su osnovni činioci koji određuju međusobni odnos između vanjske ekspozicije, unutarnje ekspozicije i učinaka po zdravlje i istaknuta je odgovarajuća prednost biološkog monitoringa pred ambijentalnim monitoringorn u svrhu prevencije i zaštite zdravlja. Uključivanjem faktora interindividualnih razlika i direktnim mjerenjem unutarnje ekspozicije kojoj su proporcionalni učinci po zdravlje, prednost biološkog monitoringa je u upozoravanju na segmente populacije povećanog rizika bilo zbog individualne preosjetljivosti uzrokovane endogenim ili egzogenim faktorima, bilo zbog povećane razine ekspozicije. Ekonomski je aspekt prednosti biološkog monitoringa pred ambijentalnim monitoringom u mnogo manjem potrošku financijskih sredstava, kadra i opreme pri čemu dobivene informacije egzaktnije određuju efektivnu ekspoziciju i opasnost po zdravlje. Prikazani su faktori koji određuju izbor najprikladnijih indikatora, bioloških uzoraka, frekvencije ispitivanja i vrstu populacije za primjenu biološkog monitoringa za profesionalnu, kao i za ekološku ekspoziciju toksičnim agensima. Naglašena je prednost bioloških dopuštenih granica pred ambijentalna dopuštenim granicama za prevenciju neželjenih učinaka kod profesionalne i kod ekološke ekspozicije. Prikazane su osnovne karakteristike bioloških indikatora povećane apsorpcije anorganskog olova, njihova relativna vrijednost pri ocjeni svježe ili integralne ekspozicije i apsorpcije, te vrijednost u pretskazivanju i ocjeni učinaka po zdravlje. Za namjenu na razini probira (screening) populacije bez poznate povećane ekspozicije olovu, u svrhu isključivanja moguće štetne razine ekspozicije predloženo je određivanje aktivnosti D-DALK. Za prevenciju štetnih učinaka u populaciji za koju je poznato da povećana ekspozicija postoji predloženo je simultano određivanje.
Ključne riječi
Hrčak ID:
161821
URI
Datum izdavanja:
14.6.1979.
Posjeta: 1.268 *