Izvorni znanstveni članak
Kemiluminescencija u dozimetrjji
J. Kubal
; Department of Radiation Dosimetry. Institut c of Nuclear Science, Czechoslovak Academy of Sciences, Prague
Sažetak
Izvršeni su temeljni pokusi za primjenu kemiluminescencije luminola (3-aminoftalhidrazida) u kemijskoj dozimetriji radioaktivnog zračenja. Princip metode se sastoji u tome da se čista voda obasjava određeno vrijeme zrakama nekog izvora radioaktivnog zračenja. pa se nakon toga luminolskom kemiluminescencijom kvantitativno odredi vodikov peroksid koji je nastao u toj vodi djelovanjem y-zraka. Reagens za kemiluminescenciju sadrži u lužnatoj otopini u određenoj koncentraciji luminol, vodikov peroksid i prikladan katalizator oksidacione reakcije. Kao katalizator u pokusu opisanom u ovoj radnji upotrijebljen je hemin u lužnatoj otopini uz dodatak otopine bakrenog sulfata u trietanolaminu. Taj dodatak stabilizira heminsku otopinu. koja uslijed toga djeluje katalitički uvijek u istoj mjeri. Koncentracije noiedinih komponenata u reakcionoj smjesi bile su uvijek ove: luminol 4 X 10-4 M. NaOH 5 X 10-2 M, bakreni (II)-ion 2.4 X 10-4 M i heroin 50 µg/100 ml. Ovoj reakcionoj smjesi dodana je određena količina obasjavane vode, pri čemu je ukupni volumen reakcione smjese bio uvijek 100 ml. Konstruirana je fotoelektrična mjerna aparatura za registraciju intenziteta takvih reakcionih otopina ovisno o reakcionom vremenu. Slika I prikazuje shemu ove aparature. Kiveta s reakcionom otopinom (6) nalazi se u termostatu (8 i 10), a miješa se elektromagnetski (7 i 9). Intenzitet kemiluminescencije mjeri se fotomultiplikatorom (3) preko pisača (11), koji automatski daje krivulje kemiluminescencije (intenzitet kao funkciju vremena). Samu mjernu aparaturu prikazuju slike 2 i 3. Slika 4 prikazuje niz krivulja kemiluminescencije za rastuće koncentracije vodikova peroksida (2 X 10-8 - 2 X 10-6 M). Krivulje prikazuju djelomično dva maksimuma, od kojih jedan očito pripada djelovanju elementarnog kisika u reakcionoj otopini, a drugi nastaje utjecajem vodikova peroksida. Na istoj slici prikazana je još i ovisnost maksimalnog intenziteta luminescencije (I), kao i Ʃ I (zbroj svjetala) o koncentraciji vodikova peroksida. Vidi se da postoji linearna ovisnost. Rezultati mjerenja s vodom koja je obasjavana y-zrakama prikazani su na slici 6. Vidi se da postoji pravilan odnos između upotrijebljene doze zračenja (R) i intenziteta, odnosno zbroja svjetala kemiluminescencije (I). čak i doza od svega 60 R (izvor 60Co) daje efekt kemiluminescencije koji ova aparatura registrira. To je dobar rezultat za kemijsku dozimetriju, koja se redovito upotrebljava za određivanje znatno većih doza. Prikazana je ukratko teorija mehanizma kemiluminescencije luminola
Ključne riječi
Hrčak ID:
175413
URI
Datum izdavanja:
21.6.1969.
Posjeta: 820 *