Govor, Vol. 10 No. 1, 1993.
Pregledni rad
LINGVISTIČKE ZNAČAJKE AFAZIJA
Dušanka Vletić
; Fakultet za defektologiju, Zagreb
Sažetak
Osnovni simptomi afazije lingvističke su prirode. A fazi ju razara jezičnu djelatnost čovjeka, njegov jezični sustav i sposobnost manipuliranja tim sustavom. Sve klasifikacije a fazi ja sadrže osnovnu podjelu na ekspresivne i recepti v ne, ili motorne i senzorne tipove afazija, na poremećaje enkodiranja i dekodiranja, pa i na eferentne i aferentne afazije (ako izuzmemo Lu rij inu aferentnu motornu afaziju, koja zapravo spada u ekspresivne ili motorne afazije po svojim ekspresivnim simptomima, 1970). Ova se osnovna podjela ne odnosi samo na kanale koji kazuju da U je jače oštećen verbalni izraz ili njegovo razumijevanje, nego i na lingvističke simptome, a obuhvaća poremećaje četiriju osnovnih modaliteta verbalne komunikacije: oralni verbalni izraz, razumijevanje oralnog verbalnog izraza, sposobnost pismenog izražavanja i razumijevanje napisanog teksta. Ovaj se prikaz lingvističkih simptoma ograničuje na verbalni izraz dvaju osnovnih tipova afazije. Ekspresivni tipovi afazije teže redukciji i pogađaju sve razine verbalnog izraza od fonema do diskursa, a. osnovni su znakovi., koje i laik prepoznaje, razaranje gramatičnosti i teška artikulacija. Za rcceptivne tipove afazija karakteristično je obilje govora, spretna artikulacija i dobra gramatičnost na rečeničnoj razini, a strada korijen riječi u tematskim riječima, i. to tako da se ispunjava parafazijama raznih vrsta. U logopedskoj praksi rijetko se pojavljuju osobe s ovako čistom simptomatologijom jednog ili drugog tipa afazije — u većini slučajeva simptomi se miješaju, pa se govori o senzorno-motornoj afaziji s pretežito motornom ili senzornom komponentom.
Ključne riječi
afazija; jezik; govor; alcksija; agrafija; patologija govora; defektologija
Hrčak ID:
176241
URI
Datum izdavanja:
1.3.1993.
Posjeta: 1.797 *