Zdravstveni glasnik, Vol. 1 No. 2, 2015.
Pregledni rad
https://doi.org/10.47960/2303-8616.2015.2.68
SHIZOFRENIJA, STIGMA, SEKSUALNOST
Gorana Sulejmanpašić-Arslanagić
; Psihijatrijska klinika, Univerzitetski Klinički Centar Sarajevo, Sarajevo, BIH
Sažetak
Shizofrenija je ozbiljni psihički poremećaj, karakteriziran pozitivnim simptomima (halucinacije, sumanute ideje i formalni
poremećaj mišljenja), negativnim simptomima (socijalna izolacija i afektivna tupost). Stigma je uzrokovana kombinacijom ljudskog neznanja i straha, stvaranjem ukorijenjenih mitova i predrasuda. Seksualnost je kod osoba sa shizofrenijom uvijek bila zanemarivana tema kako sa aspekta istraživanja tako i u kliničkoj praksi. Antipsihotici se vežu na
nekoliko centralnih i perifernih receptorskih sistema što rezultira razvojem profila djelotvornosti, ali isto tako dovodi i do
pojave neželjenih efekata Navedeno djelovanje je multifaktorsko, uključujući promjene na nivou prolaktina i antagonizma
alfa adrenergičkih, dopaminergičkih, histaminskih i muskarinskih receptora, odnoseći se na jedno ili više od tri područja
ciklusa seksualnog odgovora: libido, vaginalna lubrikacija ili erektilna disfunkcija i orgazam. Problem seksualnosti kod
pacijenata sa shizofrenijom je kompleksna, ali njihove potrebe i želje su umanjene u tradicionalnoj psihijatrijskoj
praksi, a njihova zabrinutost zbog seksualne diskunkcije može pogoršati simptome bolesti. Planiranje porodice, edukacija
i savjetovanje treba biti sastavni dio sveobuhvatog plana u okviru brige ove vulnerabilne populacije. Potreba za što adekvatnijim pristupom duševno oboljelim osobama i poboljšavanju dijagnostičko-terapijskog postupka je konstantna.
Ključne riječi
shizofrenija; stigma; seksualnost
Hrčak ID:
257057
URI
Datum izdavanja:
30.11.2015.
Posjeta: 3.491 *