Veterinarska stanica, Vol. 55 No. 3, 2024.
Izvorni znanstveni članak
https://doi.org/10.46419/vs.55.3.6
Pojavnost aflatoksina M1 u uzorcima jogurta pronađenima na tržištu u Kosovu tijekom proljeća 2023.
Arieta Camaj Ibrahimi
; Faculty of Agribusiness, University “Haxhi Zeka”, Peja, Kosovo
Bajram Berisha
; Faculty of Agriculture and Veterinary, University of Prishtina, Kosovo
Arben Haziri
; Faculty of Math and Science, University of Prishtina, Kosovo
Aferdita Camaj Isa
; Kosova Medicines Agency, Prishtina, Kosovo;
Hata Dibrani Sopjani
; Food and Veterinary Agency, Prishtina, Kosovo; Faculty of Agribusiness, University “Haxhi Zeka”, Peja, Kosovo
Nexhdet Shala
; Faculty of Agribusiness, University “Haxhi Zeka”, Peja, Kosovo
Ibrahim Hoxha
; Faculty of Agribusiness, University “Haxhi Zeka”, Peja, Kosovo
Shyhrete Muriqi
; Faculty of Agribusiness, University “Haxhi Zeka”, Peja, Kosovo;
Sažetak
Aflatoksin M1 (AFM1), toksični nusproizvod aflatoksina B1 (AFB1) kojeg proizvode gljivice Aspergillus kancerogeni je mikotoksin koji može kontaminirati različite poljoprivredne proizvode. Može se prenijeti iz hrane za životinje kontaminirane s AFB1 na mlijeko i mliječne proizvode, uključujući jogurt, predstavljajući potencijalni rizik po zdravlje potrošača. U proljeće 2023. godine prikupljeno je ukupno 74 uzoraka jogurta od najvećih dobavljača hrane na Kosovu za analizu, uključujući uzorke proizvedene na Kosovu i u sedam drugih zemalja: Albaniji, Sjevernoj Makedoniji, Bosni i Hercegovini, Sloveniji, Grčkoj, Italiji i Njemačkoj. Za analizu je rabljena brza i osjetljiva analitička metoda, Enzimski povezani imunosorbentni test (ELISA). Rezultati studije ukazuju da nalazi ove studije naglašavaju zamjetne razlike u maksimalno dopuštenim razinama AFM1 između različitih zemalja. Točnije, u uzorcima jogurta iz Slovenije i Njemačke zamijećene su niže razine od onih iz drugih zemalja. Uz to, srednje razine AFM1 u uzorcima iz Slovenije i Njemačke bile su značajno niže. Srednje koncentracije AFM1 u uzorcima jogurta s Kosova i iz drugih zemalja bile su 0,071 μg/kg, odnosno 0,080 μg/kg. Od svih uzoraka, 66 (89 %) prekoračilo je maksimalno dopušteno ograničenje od 0,05 μg/kg. Od zemalja izvoznica, Albanija je imala najveću srednju razinu AFM1 od 0,085 μg/kg i najveću maksimalnu razinu od 0,195 μg/kg. Slovenija je imala najnižu srednju razinu AFM1, a Njemačka najnižu maksimalnu razinu AFM1. Svi uzorci iz Albanije, Grčke i Bosne i Hercegovine prekoračili su maksimalnu dopuštenu razinu. Visoka prevalencija zamijećena je i u uzorcima s Kosova, iz Sjeverne Makedonije i Slovenije. Razmatrajući prosječnu dnevnu konzumaciju od jedne čašice od oko 250 g jogurta i ukupnu srednju vrijednost koncentracije aflatoksina
M1 (0,071 μg/kg), izračunat je procijenjeni dnevni unos od 17,75 μg. Ovi nalazi naglašavaju važnost nadziranja i provođenja regulatornih ograničenja kako bi se osigurala sigurnost jogurta i zaštitilo javno zdravlje. Potrebno je uložiti napore za smanjenje
kontaminacije AFM1 i provedbu mjera za smanjenje njegove prisutnosti u mliječnim proizvodima, posebice u regijama gdje razine prekoračuju utvrđena ograničenja.
Ključne riječi
jogurt; ELISA; aflatoksin M1; hrana; kontaminacija
Hrčak ID:
305952
URI
Datum izdavanja:
17.9.2023.
Posjeta: 390 *