Izvorni znanstveni članak
https://doi.org/10.5513/JCEA01/25.2.4247
Određivanje glifosata i metabolita aminometilfosfonske kiseline: Procena rizika na akvatične organizme
Miroslav AGARSKI
; Department for Phytomedicine and Environmental Protection, Faculty of Agriculture, University of Novi Sad, Trg Dositeja Obradovića 8, 21000 Novi Sad, Serbia
Vojislava BURSIĆ
; Department for Phytomedicine and Environmental Protection, Faculty of Agriculture, University of Novi Sad, Trg Dositeja Obradovića 8, 21000 Novi Sad, Serbia
*
Gorica VUKOVIĆ
; Field test d.o.o. Belgrade, 11070 Belgrade, Serbia
Nikola PUVAČA
; Department of Engineering Management in Biotechnology, Faculty of Economics and Engineering Management, University of Business Academy in Novi Sad, 21107 Novi Sad, Serbia
Aleksandra PETROVIĆ
; Department for Phytomedicine and Environmental Protection, Faculty of Agriculture, University of Novi Sad, Trg Dositeja Obradovića 8, 21000 Novi Sad, Serbia
Bojan KONSTANTINOVIĆ
; Department for Phytomedicine and Environmental Protection, Faculty of Agriculture, University of Novi Sad, Trg Dositeja Obradovića 8, 21000 Novi Sad, Serbia
Dragana LJUBOJEVIĆ PELIĆ
; Scientific Veterinary Institute “Novi Sad”, 21000 Novi Sad, Serbia
Aleksandar CVETKOVIKJ
; Department of Parasitology and Parasitic Diseases, Faculty of Veterinary Medicine-Skopje, Ss. Cyril and Methodius University in Skopje, 1000 Skopje, North Macedonia
Marijana ĆURČIĆ
; Department of Toxicology "Akademik Danilo Soldatovic", Centre for Toxicological Risk Assessment, Faculty of Pharmacy, University of Belgrade, 11221 Belgrade, Serbia
* Dopisni autor.
Sažetak
U okviru rada je urađena procena rizika ostataka glifosata, široko korišćenog herbicida i njegovog metabolita, aminometilfosfonske kiseline (AMPA), na akvatične organizme ekosistema mreže Dunav-Tisa-Dunav (DTD), koja predstavlja veliki hidrološki sistem između Srbije, Mađarske i Rumunije. Primarni cilj je da se odredi odnos toksičnosti i izloženosti (TER), koji obuhvata akutna i hronična razmatranja, kako bi se sveobuhvatno procenili potencijalni rizici koje ove agrohemikalije predstavljaju za vodene organizme u hidrosistemu DTD. Studija integriše podatke dobijene sa terena, laboratorijske eksperimente i matematičko modeliranje za kvantifikaciju nivoa izloženosti glifosatu i AMPA u DTD kanalima. Štaviše, istražuje toksikološke uticaje ovih supstanci na različite vodene organizme, kao što su ribe, beskičmenjaci i vodozemci, uzimajući u obzir akutne efekte koji proističu iz kratkotrajne izloženosti i hronične efekte koji su rezultat produženih interakcija. Ovo istraživanje ima za cilj da pruži holističko razumevanje rizika do kojeg mogu da dovedu prisutni ostaci glifosatom i AMPA u DTD hidrosistemu primenom TER pristupa. Dobijeni rezultati predstavljaju dragocen uvidu u potencijalan ekološki uticaj primene herbicida u hidrološkoj kanalskoj mreži, pomažući u donošenju regulatornih odluka i olakšavajući razvoj ciljanih strategija za ublažavanje uticaja kako bi se zaštitili akvatični biodiverzitet i zdravlje ekosistema.
Ključne riječi
procena rizika; pesticidi; voda; , akvatični organizmi; ekotoksikologija
Hrčak ID:
318561
URI
Datum izdavanja:
28.6.2024.
Posjeta: 356 *