Review article
UPALNI I FUNKCIONALNI CRIJEVNI POREMEĆAJI: SOMATSKE, PSIHOLOŠKE I SOCIJALNE KARAKTERISTIKE
Mladenka TKALČIĆ
orcid.org/0000-0002-5444-5377
; Faculty of Arts and Sciences, Rijeka
Goran HAUSER
; Clinical Hospital Center Rijeka, Rijeka
Abstract
Ulcerozni kolitis i Crohnova bolest, kronične upalne bolesti
crijeva te sindrom iritabilnoga crijeva, najčešći kronični
funkcionalni poremećaj crijeva, tradicionalno se smatraju
nezavisnim entitetima. Prvi pripadaju organskim bolestima, s
vidljivom kroničnom upalom crijeva, u kojima je uloga
psihosocijalnih čimbenika sekundarna samoj bolesti, dok
potonji nemaju vidljive strukturne promjene, nego se
simptomi javljaju kao posljedica promijenjene percepcije
probavne funkcije. Međutim, fenotipska ekspresija ovih dviju
skupina bolesti preklapa se ne samo u zajedničkim
simptomima promijenjene aktivnosti crijeva povezane s
abdominalnom boli i neugodom nego i u činjenici da se kod
sindroma iritabilnoga crijeva uočavaju znakovi mikroskopske
upale, a kod upalnih bolesti crijeva nesklad između
percepcije težine bolesti i stvarne aktivnosti bolesti. Temeljeno
na rezultatima istraživanja, u zadnje vrijeme naglašavaju se
sličnosti u patofiziološkim i u psihosocijalnim karakteristikama
ovih bolesti. Prema biopsihosocijalnom modelu,
upalne bolesti crijeva i sindrom iritabilnoga crijeva produkt
su interakcije promijenjene fiziologije crijeva i psihosocijalnih
čimbenika koja se odvija recipročnim vezama između mozga
i crijeva. U radu se raspravlja o valjanosti tradicionalnog
razlikovanja organskih i funkcionalnih bolesti
Keywords
upalne bolesti crijeva; sindrom iritabilnoga crijeva; biopsihosocijalni pristup
Hrčak ID:
37112
URI
Publication date:
30.4.2009.
Visits: 3.246 *