Review article
https://doi.org/10.2478/10004-1254-61-2010-2007
Razine i raspodjela PCB-a i OCP-a u zraku, borovim iglicama i majčinu mlijeku
Darija Kožul
orcid.org/0000-0003-0793-0991
; Institut za medicinska istraživanja i medicinu rada, Zagreb, Hrvatska
Snježana Herceg Romanić
; Institut za medicinska istraživanja i medicinu rada, Zagreb, Hrvatska
Abstract
U ovome preglednom radu prikazani su rezultati dobiveni diljem svijeta o raspodjeli i razinama 20 kongenera poliklorbifenila (PCB) i 7 organoklorovih pesticida (OCP) u uzorcima zraka, majčina mlijeka i borovih iglica. Istraživanja prisutnosti navedenih spojeva u tim uzorcima dugi niz godina provode se i u Institutu za medicinska istraživanja i medicinu rada te su u ovome preglednom radu sažeti i ti rezultati. Vidljivo je da su se koncentracije organoklorovih spojeva značajno snizile nakon zakonske zabrane njihove upotrebe, no to se snižavanje usporilo i oni se još nalaze u svim uzorcima. Općenito, više razine PCB-a nađene su u uzorcima s urbanog područja, razine pesticida više u onima gdje je vjerojatno u prošlosti postojala njihova
primjena u poljoprivredi, dok je razina HCB-a obično pokazatelj industrijske aktivnosti.
γ-HCH određen je u najvišoj koncentraciji u uzorcima zraka i borovih iglica, dok su u ljudima najzastupljeniji DDE i β-HCH. Indikatorski kongeneri PCB-a također su različito zastupljeni u okolišu i ljudima te su tako u zraku i borovim iglicama više koncentracije hlapljivijih nižekloriranih PCB-a, a u ljudima postojanijih višekloriranih PCB-a. Od toksičnih ortho-supstituiranih kongenera PCB-a i u uzorcima ljudi i okoliša najzastupljeniji je PCB-118, dok su najrjeđe detektirana tri najtoksičnija ne-ortho-supstituirana kongenera: PCB-77, PCB-126 i PCB-169. Od organoklorovih pesticida DDD u svim je uzorcima određen u najnižim koncentracijama.
Keywords
crnogorično drveće; ljudi; onečišćenje okoliša; pesticidi; poliklorbifenili; razine organoklorovih spojeva
Hrčak ID:
58446
URI
Publication date:
17.9.2010.
Visits: 2.216 *