Original scientific paper
Plotin - Petrić; može li se govoriti o misticizmu u Petrića?
Erna Banić-Pajnić
; Institut za filozofiju, Zagreb, Hrvatska
Abstract
Na temelju uvida u Petrićevu filozofiju jasno je da se Petrić ključnim tezama svoje filozofije nadovezuje na cjelokupnu novoplatoničku tradiciju, pa onda i na Plotinovu filozofiju. U povijesti filozofije uobičajilo se Plotinovo filozofiranje, s obzirom na način na koji određuje odnos spram najvišeg počela – Jednog, označavati i kao svojevrsni misticizam. Kako je neosporna veza što postoji između Plotinove i Petrićeve filozofije o Jednom,čini se legitimnim pitanje o prisutnosti elemenata misticizma u Petrićevoj filozofiji.
Na temelju provedene analize Petrićeve »nove« filozofije može se konstatirati kako se o takovu iskustvu, na koje se pozivaju teze o Plotinovu misticizmu u Petrića ne može govoriti, bez obzira na podudaranje stavova u vezi s transcendentnošću Jednog.
Potražimo li u okviru Petrićeve filozofije termin koji se donekle približava onom što Plotin označava kao »sjedinjenje«, naći ćemo ga u Petrićevoj koncepciji spoznaje, određene kao »coitio«, koja je, po Petriću ujedno sasvim specifično koncipirana, određena i kao gnosis i nea genesis.
Ta je pak koncepcija spoznaje, utemeljena u Petrićevoj filozofiji svjetla, najuže povezana s njegovim izlaganjem počela – Jednog u smislu kršćanskog nauka o Trojstvu istumačenog iz hermetičko-kaldejske tradicije, a prema kojoj je odnos
Uma i Jednog određen na pretpostavci razumijevanja odnosa Oca i Sina.
Keywords
Hrčak ID:
74987
URI
Publication date:
4.12.2000.
Visits: 1.646 *