Original scientific paper

Cerebralna mikrodijaliza: perioperacijsko praćenje i liječenje teškog neurokirurškog bolesnika

Ibrahim Omerhodžić ; University Department of Neurosurgery, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
Kemal Dizdarević ; University Department of Neurosurgery, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
Krešimir Rotim ; University Department of Neurosurgery, Sestre milosrdnice University Hospital Center, Zagreb, Croatia
Edin Hajdarpašić ; University Department of Neurosurgery, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
Maida Nikšić ; Department of Radiology, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
Enisa Bejtić-Čustović ; Department of Anesthesiology and Resuscitation, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
Emina Selimović ; University Department of Neurosurgery, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
Mirsada Čustović ; University Department of Neurosurgery, Sarajevo University Clinical Center, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina

Abstract

Rani znaci ishemije mozga su ključni pokazatelji sekundarnih moždanih oštećenja i njihovo prepoznavanje na vrijeme može u konačnici spasiti život. Izravna registracija moždane ishemije moguća je metodom cerebralne mikrodijalize (CM). U radu su prikazani rezultati petogodišnjeg iskustva u primjeni ove metode na Klinici za neurokirurgiju Kliničkog centra Univerziteta u Sarajevu. U prospektivnoj opservacijskoj kliničkoj studiji pratilo se liječenje i ishod u 51 bolesnika sa subarahnoidnim krvarenjem (SAH) i traumatskim intrakranijskim krvarenjem (tICH) koji su bili podvrgnuti neurokirurškoj operaciji, a potom konzervativno liječeni u Neurokirurškoj jedinici intenzivnog liječenja (NICU). Kod svih bolesnika je provedeno standardno praćenje u NICU i dodatno su praćeni metodom CM. U razdoblju od prosinca 2006. do rujna 2010. praćenje pomoću CM provedeno je u 51 bolesnika: 18 bolesnika sa SAH i 33 bolesnika s tICH. U svih bolesnika uzorci su uzeti 367 puta, ukupno 3314 uzoraka biokemijskih parametara (prosječno 64,98 po bolesniku, raspon 42-114). Nađena je pozitivna korelacija između razine glukoze i ishoda u bolesnika nakon godinu dana praćenja; kada je razina glukoze bila niža, zbir GOS (Glasgow Outcome Scale) bolesnika bio je lošiji. Za glicerol je koeficijent korelacije bio negativan (r = – 0,81). Negativna korelacija zabilježena je također za omjer laktat/piruvat. Postojala je značajna razlika u ishodu bolesnika u korist skupine bolesnika koji su praćeni pomoću CM u smislu lošeg i dobrog ishoda, prema zbiru GOS, 12 mjeseci nakon ozljede, u usporedbi s rezultatima bolesnika koji nisu praćeni pomoću CM (P<0,028). Prema dosadašnjem iskustvu, vjerujemo da CM omogućava rano pokretanje odgovarajućih terapijskih strategija za prevladavanje cerebralne ishemije i sekundarnih oštećenja mozga, što konačno vodi boljem ishodu bolesnika.

Keywords

Mikrodijaliza; Moždana ozljeda; Subarahnoidno krvarenje; Intrakranijsko krvarenje, traumatsko; Poslijeoperacijska skrb

Hrčak ID:

77401

URI

https://hrcak.srce.hr/77401

Publication date:

31.3.2011.

Article data in other languages: english

Visits: 2.268 *