Original scientific paper
https://doi.org/10.5513/JCEA01/18.1.1879
Skład mineralny nasion rzepaku ozimego (Brassica napus L.), jako narzędzie prognozy plonu oleju
Witold SZCZEPANIAK
; Department of Agricultural Chemistry and Environmental Biogeochemistry, Poznan University of Life Sciences, Wojska Polskiego 71F, 60-637 Poznań, Poland
Witold GRZEBISZ
; Department of Agricultural Chemistry and Environmental Biogeochemistry, Poznan University of Life Sciences, Wojska Polskiego 71F, 60-637 Poznań, Poland
Przemysław BARŁÓG
orcid.org/0000-0001-8142-9703
; Department of Agricultural Chemistry and Environmental Biogeochemistry, Poznan University of Life Sciences, Wojska Polskiego 71F, 60-637 Poznań, Poland
Katarzyna PRZYGOCKA-CYNA
; Department of Agricultural Chemistry and Environmental Biogeochemistry, Poznan University of Life Sciences, Wojska Polskiego 71F, 60-637 Poznań, Poland
Abstract
Głównym celem uprawy rzepaku ozimego, wynikającym z jego szerokiego spektrum zastosowań, jest maksymalizacja plonu oleju. Sformułowano hipotezę, która zakłada, że skład mineralny nasion rzepaku umożliwia predykcję zarówno koncentracji, jak i plonu oleju surowego. Koncepcję tą walidowano w latach 2007/08, 2008/09, 2009/10. Układ doświadczalny składał się z sześciu wariantów nawozowych: kontrola absolutna (AC), NP, NPK, NPKMgS1 (1/3 ogólnej dawki MgS - stosowana wiosną), NPKMgS2, (całkowita dawka MgS - stosowana jesienią), NPKMgS3 (2/3 - jesień, 1/3 - wiosna). Koncentracja oleju surowego zależała od obu czynników, lecz nie stwierdzono między nimi współdziałania. Plon oleju surowego był wynikiem współdziałania obu czynników, osiągając największa wartość w wariancie NPKMgS2, wynoszącą 2.6 t*ha-1 w roku 2008. Koncentracja oleju surowego w nasionach była wynikiem pozytywnego wpływu wapnia oraz negatywnego azotu i magnezu. Jednakże jakikolwiek wzrost koncentracji wapnia w nasionach powyżej 3.0 g*kg-1 s.m. prowadził do spadku plonu oleju. Akumulacja składników pokarmowych w nasionach była dużo silniejszym niż koncentracja predykatorem obu cech oleju. Magnez okazał się ponownie głównym wskaźnikiem zawartości oleju w nasionach, wywierając ujemny wpływ na tą cechę. Optymalny zestaw predykatorów plonu oleju był różny, zależnie od grupy kombinacji nawozowych. Ujmując wszystkie badane kombinacje plon oleju zależał od współdziałania fosforu (ujemny) i potasu (dodatni). W grupie składającej się z NPK i wariantów z dawkami MgS zależał natomiast od ilości azotu i cynku w nasionach. Pierwszy ze składników kształtował dodatnio a drugi ujemnie plon oleju.
Keywords
akumulacja; nawożenie zbilansowane; siarczan magnezu; zawartość składników mineralnych
Hrčak ID:
178345
URI
Publication date:
24.3.2017.
Visits: 1.536 *