Review article

POJAM I MODELI NOVAČENJA U RIBARSTVU

M. Slišković
G. Jelić Mrčelić

Abstract

Uz pojedinačan rast jedinki, i novačenje najviše pridonosi povećanju biomase ribljega stoka. Novačenje može biti neovisno o veličini stoka dok se ribolov razvija, ali je iskustvo pokazalo da mnoga ribarstva dođu do točke u kojoj se novačenje smanjuje zbog prelova. Brojčano veliki roditeljski stok ne daje velik broj mladih, jer velika brojnost utječe na preživljenje juvenilnih jedinki zbog kompeticije za hranom. To je uočeno u populaciji srdele u Jadranu u vremenu od godine 1984. do 1987., kada je nešto veća biomasa stoka za mrijest rezultirala dvostruko manjim novačenjem i smanjenjem ukupne biomase.
Prema dostupnim podacima, od 1993. do 2000. nije bilo znatnijeg novačenja u populaciji srdele u Jadranu, što se odrazilo na veličinu biomase srdele. Godine 2001. i 2002. opaženo je snažnije novačenje, tj. obnavljanje populacije srdele.
Postoje brojni matematički opisi odnosa stoka i novačenja među kojima se Bevertonov i Holtov model i Rickerov model novačenja najviše primjenjuju. Bevertonov i Holtov model novačenja pretpostavlja da ono ovisi o gustoći populacije. Rickerov se model temelji na pretpostavci da su svi resursi jednako podijeljeni između jedinki populacije, što ima kao posljedicu da porast gustoće izaziva iscrpljivanje resursa. Taj je model prikladan za vrste koje migriraju na područja razmnožavanja, kao što je srdela.

Keywords

novačenje; reproduktivna stopa; stopa novačenja; modeli novačenja; populacija srdele; Jadransko more

Hrčak ID:

4673

URI

https://hrcak.srce.hr/4673

Publication date:

30.6.2006.

Article data in other languages: english

Visits: 1.560 *