Review article
https://doi.org/10.2478/10004-1254-61-2010-2032
Povezanost osteonekroze čeljusti i terapije bisfosfonatima
Tomislav Badel
orcid.org/0000-0001-5872-1132
; Zavod za stomatološku protetiku, Stomatološki fakultet Sveučilišta u Zagrebu, Zagreb, Hrvatska
Jadranka Keros
; Zavod za dentalnu antropologiju, Stomatološki fakultet Sveučilišta u Zagrebu, Zagreb, Hrvatska
Ladislav Krapac
; Poliklinika za reumatske bolesti, fi zikalnu medicinu i rehabilitaciju “dr. Drago Čop”, Zagreb, Hrvatska
Ivana Savić Pavičin
orcid.org/0000-0002-5210-1765
; Zavod za dentalnu antropologiju, Stomatološki fakultet Sveučilišta u Zagrebu, Zagreb, Hrvatska
Abstract
Terapija bisfosfonatima i njezina etiopatogenetska povezanost s aseptičkom osteonekrozom čeljusti važan je javnozdravstveni problem današnjice. Svrha je rada pregledom suvremene znanstvene literature utvrditi posljedice višestrukog djelovanja bisfosfonata (antiosteoklastična aktivnost, citotoksičnost na meka i
koštana tkiva, antiangiogeneza, genski čimbenici, poremećena ravnoteža između osteoklasta i osteoblasta).
Terapija bisfosfonatima jedan je od najčešćih uzroka razvoja osteonekroze čeljusti. Epidemiološki podaci pokazuju da se javlja u bolesnika koji su uzimali jedan ili kombinanciju nitrogenih bisfosfonata. Najvažniji
čimbenici rizika za ovu nuspojavu su vrsta bisfosfonata (napose visokopotentni pamidronat i zoledronat koji se daju intravenski), njihova doza i duljina medikacije te vrsta bolesti zbog koje se propisuje terapija.
Pojava osteonekroze čeljusti zabilježena je uglavnom u onkoloških bolesnika i u samo 5 % bolesnika s osteoporozom koji su liječeni bisfosfonatima. U patogenezi osteonekroze povezane s bisfosfonatima važno je, sa stajališta dentalnomedicinske prakse, dobro opće oralno zdravlje jer se osteonekroza javlja napose
nakon prethodnoga parodontološkog i oralnokirurškog zahvata.
Keywords
bisfosfonati; maksila; mandibula; oralno zdravlje; osteoklasti; osteoporoza
Hrčak ID:
58448
URI
Publication date:
17.9.2010.
Visits: 4.194 *