Izvorni znanstveni članak

Reprodukcija faktora proizvodnje u našoj poljoprivredi

Vojin Radomirović

Sažetak

Autor raspravlja o optimalnom korišćenju i međusobnom usklađivanju osnovnih činilaca proizvodnje
u poljoprivredi: radne snage ljudi, zemljišta i kapitala. Osnovna je namera otklanjanje ideoloških i
dogmatskih naslaga u teoriji i politici i otkrivanje
racionalnog — iskustvenog i naučnog pristupa bitnim
pitanjima demografske i ekonomske reprodukcije
naše poljoprivrede.
Razmatrajući problem opredeljivanja mladih za poljoprivredu,
traži rešenje u povoljnijem društvenom
položaju starijih na selu. Kako porodična socijala,
kada su stariji u pitanju, sve više otkazuje, nužna
je šira društvena solidarnost putem penzije ili rente
za stare na selu.
Raspravljajući o zemljišnoj politici, ukazuje se neodrživost
maksimuma od 10 ha sa gledišta ekonomske racionalnosti. Najveći deo naše primarne poljoprivrede 80—90% u posleratnom razdoblju organizovan je kao tzv. lični rad, te se njegovo ograničavanje
višestruko odražava na produktivnost te na VI
srazmernu raspodelu rada i sredstava u društvu.
Analizirajući pitanje ekonomske reprodukcije naše
poljoprivrede (cene, kredite, subvencije, rezerve), određuje
kao osnovni problem širinu prostora na
kojem se uspostavljaju ekonomski odnosi na tržišnim
osnovama, odnosno — nasuprot tome — neracionalno
skupo posredništvo koje vodi monopolima
i zatvaranju. Jeftina hrana, u odnosu na troškove
i vrednost proizvoda, vodi deformacijama u ponašanju
i radnom opredeljivanju, te nestabilnosti proizvodnje
i potrošnje.
Zaključno autor ukazuje na poreklo dogmatskog odnosa
prema seljaku i poljoprivredi, koji se samo
prividno izvodi iz marksizma, dok on zapravo čini
kontinuitet s feudalnim, esnafskim i birokratskim odnosima
iz prošlosti. Bez uvažavanja dijalektike rada
i života, proizvodnje i potrošnje nema ni uspješnog
društvenog razvitka.

Ključne riječi

Hrčak ID:

119609

URI

https://hrcak.srce.hr/119609

Datum izdavanja:

15.6.1982.

Podaci na drugim jezicima: engleski

Posjeta: 1.068 *