Atti, Vol. XL No. 1, 2010.
Izvorni znanstveni članak
Marino Bonifacio
; Trieste
Sažetak
Autor obra|uje jedanaest istarskih prezimena i loza.
Basso je ~esto prezime od 15. stolje}a u Vodnjanu, a temelji se na
srednjovjekovnom imenu Basso, dokumentiranom 1150. godine na tri
lokaliteta Pulj{tine. Djelomi~no proizlazi iz pridjeva basso “nizak rastom”,
a djelomi~no nastavlja rimski nadimak Bassus.
Bradamante potje~e od nekog Bradamante speciario (= prodava~ za~ina,
odnosno ljekarnik, drogerist), prisutnog u Puli od 1343. ~iji su se potomci
od 16. stolje}a nazivali Bradamante. Stoga prezime proizlazi od imena
Braidamonte iz francuske srednjovjekovne kavalirske epike.
Prezime Caprin utvr|eno je u Rovinju od 1468. u oblicima Cavrin ili
Cavrolin, nastavlja se od 1598. u obliku Cabrin, a od 1790. u Puli kao
Caprin te ukazuje na porijeklo praoca koji se bavio uzgojem koza (capra
= koza) ili je bio tvrdoglav kao koza.
U prezimenu Gardenal, prisutnom u Puli od 1448. i u Rovinju od
1494./95. tako|er i u oblicima Cardenal / Cardinal, odr‘ala se stara istarska
forma gardenal za rije~ kardinal, a odnosila se na za~etnika loze koji je
bio u slu‘bi nekog kardinala.
Toponim iz tr{}anskog Krasa Castel pored San Servola, utvr|en je
1427. kod stanovitog Tomas de Castel koji je kasnije sloveniziran u Kastelec
dao je porijeklo u 16. stolje}u prezimenu Kastelic / Kasteli~ koje je prisutno
u slovenskom djelu Istre i na tr{}anskom Krasu. Prezime Castellan iz Pule
(“stanovnik ili radnik u ka{telu ili njegovoj blizini”), potje}e od stanovitog
Iohannesa filiusa Dominici Castellani dokazanog 1150. u Savinjanu pored
Pule i od nekog pulskog Castellanusa iz 1243. Potom se prezime pro{irilo
pogotovo na Kvarneru i u Dalmaciji gdje je slavizirano u obliku Ka{telan.
Prezime Degenghi proizlazi od nekog magister Gengi / Genge filius
quondam Dominici dokumentiranog u Puli 1458., nastavilo se pogotovo u
Gali‘ani, a proizlazi iz dijalektalnog epentetskog oblika ghengo, prilagodba
albanskih rije~i gegu (Albanac) i gégë (Albanac sa sjevera).
Del Vecchio je vodnjansko prezime iz 15. stolje}a koje je utvr|eno i
u Medulinu 1526. kao Della Vecchia, a mo‘da i ranije u Puli 1243. u
oblicima Veiolo / Veglolo, odnosno Vechiolo, u smislu “star, mudar, vo|a”.
Prezime Musizza je stiglo u Istru, u Ro~, tijekom 17. stolje}a iz
Dalmacije ili iz Hrvatske, ra{irilo se po~etkom 18. stolje}a u Izoli (i od
tamo po Kopar{tini), a od druge polovice 19. stolje}a pojavljuje se u
Pore~u. Radi se o talijanskoj grafi~koj adaptaciji hrvatskog prezimena
Mu{ica s jednakim zna~enjem te rije~i.
Prezime Novak prisutno je u Kopru od 1588. (u Miljama od 1645.)
u obliku Novacco, a pojavljuje se u Mleta~koj Slaviji i na Gori{kom Krasu u 15. stolje}u odakle se {iri krajem narednog stolje}a u Trst i u slovensku
Istru. Temelj slovensko-hrvatskog prezimena Nòvak, koji je u nekim
dijelovima Istre postao Novàcco, slavenska je rije~ Novàk {to zna~i “kr~itelj
neobra|ene zemlje, obnovitelj”
Pazinsko prezime Zanello, prisutno od 1517. kod nekog Pietra Zanella
javnog bilje‘nika, proizlazi od nekog Pietra di Zanella koji se pojavljuje
1372. u Medulinu. U Buzetu se spominje 1304. godine u slaviziranom
obliku Zanellich koji je kasnije ponovo postao Zanelli. Prezime dolazi od
imena Zanello “Giovannello, Giannello (deminutiv imena Zane “Giovanni,
Gianni”), odnosno Ivica, Ivan”, a dokumentiran je u Zadru ve} 918 godine.
Ključne riječi
Hrčak ID:
241910
URI
Datum izdavanja:
3.6.2011.
Posjeta: 1.197 *