Cesarčev Kvaternik: sin domovine između dvije revolucije

Sažetak

Historiografski utemeljen i književnopovijesno relevantan, dramski tekst Augusta Cesarca Sin domovine (1940) već uvodnom autorskom bilješkom upućuje na osobnu dramu Eugena Kvaternika koja se razvija u srazu njegova habitusa, ideala i društvenih i političkih okolnosti koje će ga voditi do realizacije „čina“ u Rakovičkoj buni i tragičnog kraja. Postavljajući Kvaternika uz bok idealistima i revolucionarima njegova doba, a u kontrastu prema oportunizmu i korumpiranosti vladajuće političke elite ali i podupirućih društvenih struktura, Cesarec stvara tragičnu figuru povijesne ličnosti kojom se istovremeno osvrće na naslijeđe Francuske i obzore Oktobarske revolucije. U članku se njegov pristup predstavlja kao izraz generacijskog i osobnog angažmana koji se u književnoj povijesti nadovezuje na liniju promišljanja politike, pravednosti i otpora, granica opravdanog nasilja, progresa i povijesnog usuda koja se u hrvatskoj književnosti može pratiti od Mažuranića i Kranjčevića pa do generacije Mladih i samog Cesarca. Cesarčev Sin domovine u tom kontekstu funkcionira kao modernističko uobličenje drame istaknutog pojedinca čiji je individualizam preduvjet svakog kolektivnog napretka.