Skoči na glavni sadržaj

Pregledni rad

Flaciana (1563–1575) u digitalnim knjižnicama

Marin Martinić Jerčić ; Institut za filozofiju, Zagreb, Hrvatska


Puni tekst: hrvatski pdf 1.195 Kb

str. 541-584

preuzimanja: 204

citiraj


Sažetak

Glavni cilj istraživanja jest utvrditi zastupljenost Vlačićevih djela tiskanih u razdoblju od 1563. do 1575. godine. Istraživanje uključuje pretraživanje digitalnih knjižnica putem javno dostupnog online kataloga www.Gateway-Bayern.de, koji je 23. svibnja 2016. izlistao 517 Vlačićevih djela za razdoblje 16. i 17. stoljeća. Katalog upućuje na nekoliko digitalnih knjižnica: Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ) pri Bayerische Staatsbibliothek (BSB), Universitäts- und Landesbibliothek (ULB) Sachsen-Anhalt u Halleu, Staatsbibliothek zu Berlin (SBB) i Universitätsbibliothek Leipzig.
Osim navedenih knjižnica istraživanje uključuje pretraživanje baze Google Books i naposljetku usporedbu konačnog popisa s Pregerovom i Olsonovom bibliografijom.
Podaci na naslovnicama i u kolofonima potvrđuju da su Vlačićeva djela u promatranom razdoblju u najvećem broju tiskana u Baselu i Oberurselu, a najviše se spominju tiskari Johannes Oporinus i Nicolaus Henricus. Godina otisnutog primjerka nalazi se na naslovnici 59, u kolofonu 5, a na naslovnici i u kolofonu 8 puta. Od proučenih digitaliziranih primjeraka 7 naslova nema otisnutu godinu izdanja i tada je ona zapisana prema bibliografskim podacima digitalne knjižnice ili prema Pregerovoj bibliografiji »Verzeichniß der gedruckten Schriften des Flacius« (1861).
U unutarnjem dijelu digitaliziranog primjerka ponegdje je otisnut pečat. Po pečatima se može ustanoviti povijest pripadnosti različitim knjižnicama, ali i vlasništvo digitaliziranog primjerka. Među pronađenim djelima u najvećem broju otisnut je pečat Bavarske državne knjižnice.
U digitalnoj knjižnici Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ) pronađeno je najviše djela, njih čak 51, u Google Books 46, u Universitäts- und Landesbibliothek (ULB) Sachsen-Anhalt u Halleu 19, u Staatsbibliothek zu Berlin (SBB) tri, a u Universitätsbibliothek Leipzig jedno djelo.
Detaljno sastavljen popis koji je nastao kao rezultat istraživanja na kraju je uspoređen s Pregerovom bibliografijom iz 1861. godine. Pregerova bibliografija sadrži ukupno 90 djela, a u digitalnim knjižnicama pronađeno je ukupno 79 djela u promatranom razdoblju. Treba istaknuti da je pronađeno 10 djela koja se ne nalaze u Pregerovoj bibliografiji:
1. Christliche und bestendige Antwort Matthiae Flacii Illyrici auff allerley Sophistereyen des Pelagianischen Accidentis. Zu Erforschung der Warheit sehr nützlich zu lesen. (1572);
2. Confessio Waldensium de plerisque nunc controversis dogmatibus ante 134. annos contra claudicantes Hussitas scripta, nostrisque temporibus statui, ac rebus pulchre correspondens. (1568);
3. Ein erschreckliche historia von Francisco Spira, wie er in grausame Verzweifflung gefallen ist, nach dem er mündlich und schrifftlich die erkandte Warheit des heiligen Evangelii von wegen des zeitlichen und aus Forcht der Menschen, widerumb verleugnet hat. Zü einem Trempel Göttliches Zorns und gerechten Urtheils, wider alle, so fürsetzlicher Weise und mit wolbedachtem Bertzen, Müth und Sinn, allein diß zeitliche Leben, Ehr und Güt zü erhalten, von dem waren Glauben an Christum widerumb abfallen und die Menschen mehr dann Gott förchten. (1565);
4. Erzelung. Wie der hochwichtige und langwirige Religionstryt Victorini in Thüringen endlich geschlichtet worden sy, allen Liebhabern der Warheit sehr nutzlich zu lesen. (1563);
5. Etliche klare und treffliche Zeugnussen D. Martini Luthers von dem bösen Wesen Essentia, Bild, Form oder Gestalt des irdischen todten Adams und von der wesentlichen transformation, oder Verwandelung des Menschen. Aus welchen die Verkerung der Wörter und der Sache, auch die falsche Lere der Sophisten und des Papistischen Accidens kan uberaus wol erörtert werden. Matth. Flac. Illyr. (1574);
6. Excusatio Matthiae Flacii Illyrici contra calumnias adversariorum quod praesentium calamitatum Ecclesiae Brabantiae causa fuerit. (1568);
7. Mathiae Flacii Illyrici scripta omnia hactenus adversus Sacramentarium errorem edita, quibus recens accessit supra priores triginta Demonstrationes Appendix XXX. novarum, praesentiae ac distributionis corporis et sanguinis Christi in sacra coena. (1566);
8. Recusatio Tridentinae Synodi anno 1546 a statibus Augustanae Confessionis Germanice evulgata, et nunc primum Latine edita. Rationes item initio compendio recitantur, cur eiusmodi Synodi etiamnum devitandae sint. [1565];
9. Trewe Warnung. Für dem hochschedlichen Betrug des Bapsts und seines Concilii, damit sie undter einem Schein des Nachgebens etlicher geringer Artickel, die einfeltigen Christen zu allen iren greweln zwingen und auffs höchste verbinden wöllen. (1563);
10. Von der Disputation oder Religionstreit zwischen M. Matthia Flacio Illyrico und den Jesuitischen Doctoren zu Fulda im Meymonat dieses M. D. LXXIII. Jars gesche hen, allen Christen sehr nützlich zu lesen. Item, von der Uneinigkeit der Papisten unter sich selbst. (1573).
Vlačićeva djela koja nisu u Pregerovoj bibliografiji potražena su u Olsonovoj bibliografiji iz 2011. godine. Od 10 djela koja nisu pronađena u Pregerovoj bibliografiji Olsonova bibliografija ima zabilježeno samo jedno djelo, a to je Confessio Waldensium de plerisque nunc controversis dogmatibus ante 134. annos contra claudicantes Hussitas scripta, nostrisque temporibus statui, ac rebus pulchre correspondens. (1568).

Ključne riječi

Bayerische Staatsbibliothek (BSB); Google Books; Johannes Oporinus; Matija Vlačić Ilirik / Matthias Flacius Illyricus; Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ); Nicolaus Henricus; Oliver K. Olson; Staatsbibliothek zu Berlin (SBB) – Preußischer Kulturbesitz; Universitäts- und Landesbibliothek (ULB)Sachsen-Anhalt u Halleu; Universitätsbibliothek Leipzig; Wilhelm Preger

Hrčak ID:

198746

URI

https://hrcak.srce.hr/198746

Datum izdavanja:

26.3.2018.

Podaci na drugim jezicima: engleski

Posjeta: 714 *