Pregledni rad
Naturalist u tehničkom društvu: Ekološka misao Edwarda O. Wilsona
Tomislav Markus
Sažetak
Autor analizira ekološke stavove u djelu Edwarda O. Wilsona, osnivača sociobiologije i jednog od najistaknutijih
evolucijskih biologa zadnjih tridesetak godina. Ekološku krizu Wilson objašnjava teorijom bio‐kulturnog
diskontinuiteta, tj. prevelikim jazom između našeg evolucijskog nasljeđa i neadekvatnog socijalnog okruženja.
Ljudi su optimalno genetski prilagođeni na pleistocenske uvjete života u malim plemenskim zajednicama
i divljem organskom okolišu i imaju velikih problema u prilagodbi na bitno različite okolnosti (moderne)
civilizacije. Wilson se zalaže za izgradnju antropocentričke ekološke etike, koja bi uvažila genetske osnovice
ljudskih potreba za živim organskim svijetom (biofilija) i priznala čovjekov evolucijski kontinuitet s
drugim vrstama. Wilsonovi stavovi obilježeni su dubokom proturječnostima, jer je, poput mnogih drugih
evolucijskih biologa, nastojao usuglasiti darvinistički evolucionizam i liberalni humanizam. Njegova nastojanja
da obrani mit o napretku i evolucijsku teoriju pretvori u kvazi‐znanstveni mit o napretku u biološkoj
evoluciji izraz su etnocentričkih predrasuda. Wilsonova ekološka teorija ostaje značajan doprinos suvremenim
ekološkim raspravama i u suprotnosti je s prevladavajućom humanističkom orijentacijom koja
zagovara primat kulturne adaptacije a ignorira biološki kontinuitet i genetske osnovice ljudskog ponašanja.
Ključne riječi
Edward O. Wilson; darvinistički evolucionizam; teorija bio‐kulturnog diskontinuiteta; ekološka kriza; pleistocensko nasljeđe; standardni model socijalnih disciplina
Hrčak ID:
9127
URI
Datum izdavanja:
20.12.2005.
Posjeta: 3.756 *