Izvorni znanstveni članak
https://doi.org/10.2478/aiht-2022-73-3631
Zajednički utjecaj ključnih onečišćivača zraka na težinu COVID-a 19 – predviđanje zasnovano na analizi toksikogenomičkih podataka
Danijela Đukić-Ćosić
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Katarina Baralić
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Teodora Filipović
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Dragica Božić
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Katarina Živančević
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Evica Antonijević Miljaković
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Aleksandra Buha Đorđević
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Zorica Bulat
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Biljana Antonijević
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Marijana Ćurčić
; University of Belgrade Faculty of Pharmacy, Department of Toxicology “Akademik Danilo Soldatović”, Belgrade, Serbia
Sažetak
COVID-19 (engl. coronavirus disease 2019) respiratorna je bolest prouzročena infekcijom SARS-CoV-2 virusom (engl. severe acute respiratory syndrome coronavirus 2). Pretpostavlja se da postoji utjecaj atmosferskih čimbenika, uključujući i onečišćenje zraka, na prenošenje koronavirusa, njegovu težinu i stopu smrtnosti. Stoga je cilj ovoga in silico istraživanja bio utvrditi odnos između ključnih onečišćivača zraka [sumporova dioksida (SO2), ugljikova monoksida (CO), lebdećih čestica (PMx), dušikova dioksida (NO2), ozona (O3)] i komplikacija COVID-a 19 korištenjem: (i) komparativne toksikogenomičke baze podataka (engl. Comparative Toxicogenomic Database, CTD) za dobivanje gena, međusobno povezanih s onečišćivačima zraka i komplikacijama COVID-a 19, (ii) GeneMANIA servera za konstruiranje mreže između dobivenih I srodnih gena, (iii) ToppGene Suite za izdvajanje najvažnijih bioloških procesa/molekularnih puteva i (iv) DisGeNET baze podataka za traženje najvažnijih parova gen-bolest. Za SO2, CO, PMx, NO2 odnosno O3 utvrđena je interakcija sa 6, 6, 18, 9, odnosno 12 gena povezanih s komplikacijama COVID-a 19. Četiri su zajednička (IL10, IL6, IL1B i TNF) i u najvećem postotku (77,64 %) sudjeluju u fizičkim interakcijama. Vezivanje citokina i signalni put posredovan citokinima izdvojeni su kao najvažnija molekularna funkcija i biološki proces. Druge molekularne funkcije i biološki procesi uglavnom su bili povezani s aktivnošću citokina i upalom, što bi se moglo dovesti u vezu s citokinskom olujom i posljedičnim komplikacijama COVID-a 19. Utvrđena je veza između različitih bolesti i ispitivanih gena, posebice između CEBPA i akutne mijelogene leukemije (AML) te između TNFRSF1A i sindroma periodične vrućice povezanoga s TNF receptorom. To upozorava na moguće komplikacije u osoba zaraženih koronavirusom koje boluju od tih bolesti, poglavito kada su dodatno potaknute poremećajem funkcije spomenutih gena.
Ključne riječi
citokini; dušikov dioksid; in silico; komplikacije bolesti; lebdeće čestice; onečišćivači zraka; ozon; poremećaj funkcije gena; SARS-CoV-2; sumporov dioksid; ugljikov monoksid
Hrčak ID:
279719
URI
Datum izdavanja:
27.6.2022.
Posjeta: 1.071 *