Stručni rad
INSTITUCIONALNA TEORIJA I SKANDINAVSKA INSTITUCIONALNA TEORIJA
Nemanja Budimir
orcid.org/0000-0001-9916-6729
; Fondacija „Andrej Budimir“, Banja Luka, Bosna i Hercegovina
Sažetak
Institucionalna teorija može se opisati kao pokušaj objašnjenja kako se organizacije ponašaju u odnosu na različite vrste institucionalnih procesa. Posebno zasnovana na institucijama, ova teorija predstavlja deo organizacionog istraživanja sa interesom usmerenim ka organizaciji i organizovanju. Za razliku od prethodnih istraživanja, institucionalna teorija se ograđuje od pretpostavke da bi organizacije bile racionalni akteri. Umesto toga, ponašanje organizacije objašnjava se na osnovu prevladavajućih institucionalnih okvira, pritiska okoline i potrage organizacije za legitimnošću. Centralno mesto u institucionalnoj teoriji imaju institucije. One se smatraju rezultatom naše društvene stvarnosti, tj. može se reći da su one konstrukcija ljudskog delovanja. Ne postoji jedinstvena definicija institucije. Različite komponente imaju različitu težinu u zavisnosti od toga gde se u institucionalnom istraživanju nalaze. Za institucije se može reći da one sporo rastu i da su dugotrajne, a razlog za to je što ideju o njima deli kolektiv ljudi. Radnje koje se razviju u institucionalizovane, moraju se priznati, a zatim dalje naslediti. Međutim, institucionalna teorija ne znači da su institucije nešto večno. To je nešto što kolektiv deli i održava, ali to isto tako može da dovede kolektiv u pitanje, a to dalje može da dovede do njegove transformacije. Na osnovu pokušaja analize i razumevanja institucija moguće je razumeti različite procese u društvu. Institucionalna teorija uglavnom se bavi proučavanjem različitih oblika promena u organizacijama, ali i toga da se ponašanje organizacije mora shvatiti na osnovu postojećih institucionalnih okvira. Na to utiče i pritisak koji može da se javi unutar, ali i van organizacije. Promena je stoga ključna za razmatranje organizacije i organizovanja. Unutar institucionalne teorije razvile su se i druge teorijske perspektive, neoinstitucionalna teorija, a zatim se iz nje razvila takozvana skandinavska institucionalna teorija.
Ključne riječi
organizacija; institucije; institucionalna teorija, skandinavska institucionalna teorija;
Hrčak ID:
283644
URI
Datum izdavanja:
16.9.2022.
Posjeta: 725 *