Sjemenarstvo, Vol. 25 No. 1, 2008.
Pregledni rad
MEHANIZMI TOLERANTNOSTI BILJAKA NA SUŠU I NJIHOVA GENSKA OSNOVA KOD PŠENICE
Snježana Kereša
orcid.org/0000-0003-4034-568X
; Agronomski fakultet Sveučilišta u Zagrebu
Marijana Barić
; Agronomski fakultet Sveučilišta u Zagrebu
Martina Horvat
; Agronomski fakultet Sveučilišta u Zagrebu
Ivanka Habuš Jerčić
; Agronomski fakultet Sveučilišta u Zagrebu
Sažetak
Tolerantnost na sušu je kompleksno svojstvo nekih vrsta i genotipova biljaka, a određeno je različitim morfološkim i/ili fiziološkim odlikama. Tolerantni genotipovi sušu mogu prevladati na više načina: (1) ranim dozrijevanjem (mehanizam izbjegavanja suše), (2) zatvaranjem puči što spriječava preveliku transpiraciju, ali reducira i fotosintezu (mehanizam smanjenja dehidracije), ili (3) pojačanim nakupljanjem različitih osmolita koji održavaju turgor biljke i omogućavaju normalan metabolizam i u uvjetima vodnog stresa (mehanizam tolerantnosti na dehidraciju). Vrlo važna sposobnost tolerantnih biljaka je obrana od oksidativnog stresa kao sastavnog dijela vodnog stresa. Većina gena odgovornih za tolerantnost na sušu ima inducibilne promotore, a hormon abscizinska kiselina (ABA) je signal koji ih u dosta slučajeva aktivira. Kod pšenice je identificirano više lokusa za kvantitativna svojstva (QTL-a) povezanih sa svojstvom tolerantnosti, a nalaze se na različitim kromosomima. Osim u klasičnu selekciju tolerantnih genotipova, veliki napori se ulažu i u genetičke modifikacije biljaka za bolju tolerantnost. Genetički modificirana pšenica pokazala je veliku tolerantnost na sušu u poljskim pokusima.
Ključne riječi
suša; mehanizmi tolerantnosti; pšenica; genetičke modifikacije
Hrčak ID:
26062
URI
Datum izdavanja:
14.7.2008.
Posjeta: 4.508 *