Geodetski list, Vol. 41 (64) No. 1–3, 1987.
Pregledni rad
Dileme u vezi sa izravnavanjem i ocenom tačnosti slobodnih geodetskih mreža
Jovan Stevanović
; Beograd, Srbija
Sažetak
U radu su razmatrani problemi ocene tačnosti koordinata odnosno nadmorskih visina kod posrednog izravnavanja slobodnih geodetskih mreža. Ako u slobodnoj mreži, pored izmerenih relativnih veličina (pravaca, uglova, dužina, visinskih razlika) nisu merene i apsolutne veličine (koordinate, nadmorske visine) tada nije definisan koordinatni sistem, pa strogo uzevši, izravnanje nije moguće. Za jednoznačne rezultate izravnavanja i ocenu tačnosti izmerenih relativnih veličina, rešenje je moguće i sa pretpostavkama da postoje elementi kojima se definiše koordinatni sistem. Zbog velikog broja mogućih pretpostavaka o tome kako je definisan koordinatni sistem, nisu mogući jednoznačni rezultati izravnavanja i realna ocena tačnosti apsolutnih veličina. U radu su tretirane pretpostavke da je koordinatni sistem definisan:
– dovoljnim brojem poznatih koordinata za koje se pretpostavlja da su konstantne,
– indirektno, sa dovoljnim brojem podataka preko odgovarajućih uslovnih jednačina,
– dovoljnim brojem poznatih koordinata za koje se pretpostavlja da su merene,
– pretpostavkom da su poznate sve koordinate u mreži, uz izravnavanje preko dvostrukog uslova minimuma.
Navedene su i mogućnosti modifikacije korelacionih matrica koordinata uz zadržavanje ekvivaletnosti matrica, čime se također mogu dobiti odgovarajuće srednje greške koordinata za sve tačke u mreži. Na kraju je konstatovano da ocena tačnosti apsolutnih veličina za bilo koju pretpostavku ima svoje nedostatke, a za postupke koji baziraju na pretpostavci da su poznate koordinate svih tačaka u mreži je navedeno da nemaju nikakvu prednost jer su višestruko komplikovaniji, za praktične potrebe ništa ne znače, a mogu da imaju za posledicu krive, odnosno nerealne zaključke o tačnosti mreže obzirom da se ovim postupcima dobivena tačnost povećava sa povećavanjem broja tačaka odnosno repera u mreži.
Ključne riječi
Hrčak ID:
294572
URI
Datum izdavanja:
31.3.1987.
Posjeta: 402 *