Izvorni znanstveni članak

Uticaj grešaka koordinata datih tačaka na tačnost određivanja koordinata presecanjem, računanja koordinata detaljnih tačaka i obeležavanja tačaka

Jovan Stevanović ; Beograd, Srbija

Sažetak

Svi direkcioni uglovi od jedne prema ostalim tačkama zavise od koordinata zajedničke tačke zbog čega su oni u korelaciji. Ta korelativnost je analizirana i izvedeni su zaključci:
1. Kod određivanja koordinata tačaka presecanjem:
– Orijentacioni ugao koji se računa pri orijentisanju pravaca jeste oslobođen uticaja pogrešnosti koordinata stanice, ako su date tačke preko kojih se vrši orijentacija ravnomerno raspoređene po horizontu oko stanice, odnosno ako se težište viziranih tačaka poklapa sa stanicom.
– Poprečna greška orijentisanog pravca zavisi od rasporeda pravaca koji su korišćeni za orijentaciju u odnosu na pravac prema odgovarajućoj tački. Ako se težište tačaka korišćenih za orijentaciju poklapa sa novoodređenom tačkom, eliminišu se greške koordinata stanice na kojoj je orijentisan pravac, a poprečna greška jeste najmanja. Ako se težište tačaka korišćenih za orijentaciju nalazi na istom rastojanju ali sa suprotne strane od tražene tačke, uticaj grešaka koordinata stanice je najveći, pa je i poprečna greška najveća. Ako su pravci na osnovu kojih se vrši orijentisanje stanice raspoređeni ravnomerno po horizontu, odnosno ako se težište tačaka korišćenih za orijentaciju poklapa sa stanicom, eliminiše se uticaj korelativnosti.
2. Kod snimanja i računanja koordinata detaljnih tačaka:
– Greške koordinata detaljne tačke u pravcu upravnom na vizuru, koje su posledica pogrešnosti koordinata datih tačaka, zavise od ugla između pravca sa stanice prema datoj tački i vizure, kao i od dužine vizure. Ako je ovaj ugao blizak nuli poprečna greška je najmanja. Ako je ovaj ugao blizak 180° poprečna greška je najveća.
– Ako se detaljne tačke nalaze u okviru "kruga veće tačnosti", poprečna greška koja je posledica samo pogrešnosti koordinata jeste manja od srednjih grešaka koordinata. Ako se detaljna tačka nalazi izvan "kruga veće tačnosti" poprečna greška je veća od grešaka koordinata datih tačaka.
– Centar "kruga veće tačnosti" je na polovini rastojanja na pravcu između datih tačaka, a prečnik je jednak rastojanju između datih tačaka.
3. Kod obeležavanja tačaka zaključci su isti kao i kod snimanja tačaka.

Ključne riječi

Hrčak ID:

294823

URI

https://hrcak.srce.hr/294823

Datum izdavanja:

31.12.1983.

Posjeta: 182 *