Filozofska istraživanja, Vol. 42 No. 3, 2022.
Izvorni znanstveni članak
https://doi.org/10.21464/fi42308
Uzrokovanje i negativne činjenice
Nedžib M. Prašević
; Univerzitet u Prištini, Filozofski fakultet, Filipa Višnjića bb, 38220 Kosovska Mitrovica
Sažetak
Pitanje odgovornosti u izravnoj je vezi s pojmom uzrokovanja, s obzirom na to da izricanje pravnih i moralnih kvalifikativa u velikoj mjeri ovisi o pojmu uzrokovanja. Problem nastaje kada se u istraživanje uzrokovanja uvedu tzv. »negativne činjenice« koje sudjeluju u artikulaciji iskaza o »propustu«, »nedjelovanju« i »prevenciji«. Zato i jest pitanje mogu li negativne činjenice predstavljati uzrok i/ili posljedicu od izuzetnog značaja. Premda se negativnim činjenicama nerijetko pogrešno i neopravdano pristupa u analogiji s pozitivnim činjenicama, te ih se sukladno tome svrstava pod tzv. »izvorno uzrokovanje«, negativne su činjenice kauzalno inertne. Ovakav odgovor odražava se nepovoljno na praksu formiranja singulamih iskaza o kauzalnim vezama s negativnim činjenicama. Premda, iako je to tako, time se ne obesmišljava uobičajena praksa formulisanja legitimnog uzročnog objašnjenja na kojem se zasnivaju iskazi o propuštanju, nečinjenju i prevenciji.
Ključne riječi
uzrokovanje; negativne činjenice; kauzalno objašnjenje; izvorno uzrokovanje; kvazi-uzrokovanje; odgovornost
Hrčak ID:
295491
URI
Datum izdavanja:
16.11.2022.
Posjeta: 508 *