Preliminary communication

https://doi.org/10.21464/sp34213

Heideggerova radikalizacija Kantova učenja o matematičkim shemama i vremenu

Biljana Radovanović orcid.org/0000-0003-0398-321X ; Universität Niš, Philosophische Fakultät, Ćirila i Metodija 2, RS–18000 Niš
Goran Ružić ; Universität Niš, Philosophische Fakultät, Ćirila i Metodija 2, RS–18000 Niš

---

---

Abstract

Osnovni motiv Heideggerova tumačenja Kantove teorijske filozofije sastoji se u tome da se pokaže da Kantovo učenje o shematizmu i vremenu predstavlja tek pred-stupanj problematike temporalnosti. U tom kontekstu analizirat ćemo Heideggerovu tezu o transcendentalnoj uobrazilji kao »izvoru« vremena, odnosno matematičke sheme vremenskog niza i vremenskog sadržaja. S obzirom na to da su ove sheme nužnim načinom povezane s kategorijama kvantitete i kvalitete, kao i s načelima (sintetičkim stavovima a priori) čistog razuma koja je Kant formulirao kao »aksiome zrenja« i »anticipacije opažaja«, jasno je da je time naš interpretativni zadatak postao složeniji. Paralelno s navedenim, morali smo dovesti u vezu jedinstvo vremena (kao formalnog zora) s jedinstvom praosnovne apercepcije (strukture samosvijesti), kao i čulno danu mnogostrukost s vremenom kao formom čistog čulnog zora. Usporedna analiza A i B izdanja Kantove Kritike čistog uma omogućila nam je, preko Heideggerovih predavanja i studija, da unutar Kantova teksta sagledamo mogućnosti »ontologizirane« i fenomenološki usmjerene interpretacije i tumačenja osnovnih postavki Kantove »teorije spoznajnog subjekta«.

Keywords

transcendentalna filozofija; shema; prostor; vrijeme; zor; opažaj; razum; apercepcija

Hrčak ID:

232376

URI

https://hrcak.srce.hr/232376

Publication date:

20.12.2019.

Article data in other languages: english french german

Visits: 3.226 *