Filozofska istraživanja, Vol. 39 No. 2, 2019.
Preliminary communication
https://doi.org/10.21464/fi39211
Newton i božanske reformacije prirode
Goran Rujević
orcid.org/0000-0001-5047-8094
; Univerzitet u Novom Sadu, Filozofski fakultet, Dr. Zorana Đinđića 2, RS–21000 Novi Sad
Abstract
Isaac Newton na kraju svog spisa Optika poseže za pojmom »reformacije sistema« pod kojim podrazumijeva periodičnu intervenciju Boga u postojeći sistem svijeta u svrhu održanja kontinuiranog postojanja prirode sklone propadanju. Oslanjajući se na Holbachovu ideju reda, u ovom radu pružamo interpretaciju Newtonovih povremeno oprečnih tvrdnji o porijeklu i značaju ove reformacije. Naglašavajući sličnosti i razlike između ljudske i božanske spoznaje sistema prirode, dolazimo do uvida da se u Newtonovoj filozofiji prirode mogu prepoznati dvije ideje uređenog sistema: jednostavno uređen mehanički sistem i svrhovito uređen dizajnirani sistem, čija je glavna karakteristika očitovanje prisustva svemoćnog i dobrog Tvorca. Ovi pojmovi pomažu u diferenciranju Newtonova razumijevanja Boga od deističkih, kartezijanskih i Leibnizovih ideja.
Keywords
božanska intervencija; božanska spoznaja; deizam; Isaac Newton; red prirode
Hrčak ID:
236964
URI
Publication date:
17.8.2019.
Visits: 1.717 *