Review article
https://doi.org/10.37797/ig.41.4.2
Neurološke komplikacije COVID-19
Inge Klupka-Sarić
orcid.org/0000-0003-4704-9269
; Neurology Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Jurica Arapović
orcid.org/0000-0002-7674-6795
; Infectious Disease Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Davor Batinić
orcid.org/0000-0002-0911-9628
; Neurology Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Nikica Šutalo
orcid.org/0000-0002-8119-2352
; Surgery Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Azer Rizikalo
; Urology Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Anita Ivanković
; Neurology Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Sandra Lakičević
orcid.org/0000-0002-0260-8330
; Neurology Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Matea Baranik
orcid.org/0000-0001-8250-1762
; Neurology Clinic, University Clinical Hospital Mostar, Mostar, Bosnia and Herzegovina
Abstract
Koronavirusna bolest u 2019. godini (COVID-19) uzrokovana je novootkrivenim korona virusom tipa 2 koji uzrokuje teški akutni respiratorni sindrom (SARS-CoV-2). Virus je otkriven u prosincu 2019. godine, a od strane Svjetske zdravstvene organizacije je, zbog broja oboljelih i proširenosti širom svijeta, proglašena pandemija. Klinička prezentacija COVID-19 varira od asimptomatskog do teškog oblika i smrtnog ishoda. Iako kliničkom slikom dominiraju respiratorne smetnje, mnogobrojne studije ukazuju na pojavu akutnih i kroničnih neuroloških komplikacija u skoro trećine oboljelih. Najčešći neurološki simptomi akutne faze COVID-19 su glavobolja, gubitak njuha i okusa, poremećaji stanja svijesti, encefalopatije, encefalitisi, moždani udar, bolovi u mišićima, epileptički napadaji, poliradikulopatije (GBS) te pojačan umor i netolerancija napora, poremećaji vegetativnih funkcija, kognitivne i psihičke smetnje u postinfekcijskoj fazi oboljenja. Potencijalni patofiziološki mehanizam nastanka neuroloških poremećaja u akutnoj fazi uključuje koagulopatije s udruženim hipoksično-ishemijskim oštećenjima, poremećajem krvno-moždane barijere, endoteliopatijama i neuroinvazijom virusa, udruženom s neuro-imunim odgovorom.
Cilj ovog članka je prikazati najčešće akutne i kronične neurološke poremećaje vezane uz COVID-19 kod odraslih bolesnika kao i potencijalni patofiziološki mehanizam nastanka neuroloških poremećaja, a buduće epidemiološke studije o bolesnicima s COVID-19 bi trebali utvrditi pravu incidenciju neuroloških komplikacija COVID-19, razgraničiti specifične neurološke sindrome, postaviti dijagnostičke i terapijske protokole ta razjasniti mehanizam nastanka poremećaja.
Keywords
COVID-19; glavobolja; anosmia; moždani udar; encefalopatija; kognitivne smetnje
Hrčak ID:
284363
URI
Publication date:
28.10.2022.
Visits: 2.538 *