Preliminary communication
Utvrđivanje razvojnog stupnja likovnog izražavanja kod učenika s cerebralnom paralizom
Sanela Pacić
; Resource Center for Special Education, University of Belgrade
Srećko Potić
; Resource Center for Special Education, University of Belgrade
Milena Milićević
; Institute of Criminological and Sociological Research
Fadilj Eminović
; Faculty for Special Education and Rehabilitation, University of Belgrade
Radmila Nikić
; Faculty for Special Education and Rehabilitation, University of Belgrade
Abstract
Crteži su značajan pokazatelj dječjeg sazrijevanja i mogu se smatrati odrazom postignute razine intelektualnih sposobnosti kod djeteta, ali i pokazateljem zrelosti djeteta i njegove emocionalne prilagodbe. Cilj je ovog istraživanja utvrditi razvojni stupanj likovnog izražavanja učenika s cerebralnom paralizom na osnovi procjene razvojne faze tumačenjem crteža ljudskog lika te definiranjem obilježja likovnog izražavanja učenika s cerebralnom paralizom s obzirom na spol, dob, vrstu škole, razred i lateralizaciju gornjih ekstremiteta. Istraživanje je provedeno na uzorku od 37 učenika osnovnih škola, pripadnika oba spola, u dobi od 8 do 19 godina i s dijagnozom cerebralne paralize. Razvojna razina likovnog izražavanja utvrđena je na temelju faza koje su definirane kao kriteriji za crteže ljudske figure. Rezultati pokazuju da je u populaciji učenika s cerebralnom paralizom najčešća razvojna faza likovnog izražavanja bila početak konvencionalnog crteža ljudskog lika, da su statistički značajno bolja postignuća utvrđena kod djevojčica u odnosu na dječake (p < 0,05), među sudionicima iz redovne škole u odnosu na sudionike iz škole za djecu s posebnim potrebama (p < 0,01), kod starijih sudionika u odnosu na sudionike iz nižih razreda (p < 0,05) i kod sudionika u dobnoj skupini od 12 do 14 godina u odnosu na one iz skupine od 8 do 11 godina (p < 0,05). Ovi rezultati pokazuju da djeca s cerebralnom paralizom prolaze kroz različite razvojne faze likovnog izražavanja sporije nego djeca urednog razvoja, što može biti posljedica primarnog poremećaja, iskustvenih faktora i posebnosti razvoja te djece.
Keywords
dob; crteži ljudskog lika; osnovna škola; specifični razvoj; spol
Hrčak ID:
113283
URI
Publication date:
20.12.2013.
Visits: 2.593 *