Review article
Globalizacije: tradicije, transformacija, transnacionalizam
Indraneel Sircar
; University of Wales — Aberystwyth
Abstract
“Globalizacija” se probila u različite discipline, počevši s literaturom koja se usredotočuje na financijsku isprepletenost te se proširila na radove o kulturi, filozofiji i međunarodnim odnosima. Uprkos napadu realista, političke, financijske i kulturne značajke isprepletnosti svijeta se ne mogu poricati. Globalistička literatura nije homogena već crpi iz različitih tradicija. Ova rasprava dijeli literaturu na dvije različite tradicije. “Liberalna” tradicija potječe iz liberalnog i neoliberalnog institucionalizma koji je omogućio nastanak teorija o transnacionalnim odnosima i kompleksnim uzajamnim odnosima 1970-ih. Premda postoje mnoge paralele između današnjih značenja “globalizacije” i ranijih značenja kompleksnih, isprepletenih međuodnosa, “globalizacija” se razlikuje od ranijih radova u području fragmentacije i rekonstituiranja prostora. Međutim, velik dio svijeta nema pristup tehnologijama koje potiču “prostomu kompresiju ”, što je zanemareno u “liberalističkim ” radovima. Ova kritika je posebno istaknuta u dnigoj tradiciji radova o “globalizaciji”, “historijsko-materijalističkoj” ili “kritičkoj” koja počiva na Marxu i Engelsu. 0va kritička tradicija, pod utjecajem formulacija poput Wallersteinove “teorije svjetskog sistema” ističe primjere nedaća “globalizacije”. Ona karakterizira “globalizaciju” kao “marginalizaciju” i “eksploataciju” te također otkriva diskurs i ideologiju iza pojma. Riječ “globalno” konotira sve što je univerzalno i prirodno, tako da se tržišni procesi čine ireverzibilnim i neminovnim kao i iza mogućnosti ljudskog djelovanja. Međutim, preuzimajući transformativnu perspektivu moguće je demistificirati koncept “globalizacije” te ponovo uvesti ljudsko djelovanje. Jedna od šansi da se to učini jest ponovna primjena radova o transnacionalizmu, poput okvirnog rada Risse-Kappena koji otkriva međuigru domaćih, međunarodnih i društvenih snaga. Na taj način je u analizu vraćen “subjekt”, individualni akter koji je sposoban transformirati trenutna značenja “globalizacije”.
Keywords
globalizacija; transnacionalizam; transnacionalizacija
Hrčak ID:
154062
URI
Publication date:
31.12.2001.
Visits: 2.086 *