Skoči na glavni sadržaj

Stručni rad

Norovirusi u školjkašima kao akutni problem današnjice

Ines Škoko
Eddy Listeš
Irena Listeš
Lidija Kozačinski


Puni tekst: hrvatski pdf 250 Kb

str. 173-179

preuzimanja: 1.330

citiraj


Sažetak

Uzgoj morskih organizama duž jadranske obale ima dugu tradiciju koja datira još iz 19. stoljeća. Hranidbena vrijednost školjaka
se temelji na odnosu bjelančevina i masti, uz velike količine glikogena. Osim velike koristi koju organizmi što žive u vodenoj sredini
pružaju čovjeku, oni su i realna opasnost za zdravlje. Školjkaši ltriraju velike količine vode da bi se prehranili, te na takav način
kumuliraju različite patogene porijeklom iz ljudskog fecesa. Usvajanjem europske regulative (European regulation 91/492/EC) koja
propisuje prihvatljive količine bakterijskih patogena, znatno se smanjio utjecaj bakterija na izbijanje gastroenteritisa, ali ne i bolesti
izazvane viralnim uzročnicima. Norovirus (NoV, prije „Norwalk-like virus“) predstavlja najvažnijeg uzročnika nebakterijskog gastro-
enteritisa u svijetu. U industrijaliziranom svijetu NoV je moguće odgovoran za preko 80% svih izbijanja gastroenteritisa. NoV spada u
porodicu Caliciviridae, a podijeljen je u pet genogrupa (GI-GV), za genogrupe GI, GII i GIV je poznato da izazivaju bolest u ljudi. Nakon
infekcije ljudi kontaminiranim školjkašima, epidemija se širi fekalno-oralnim putem, iako do prijenosa bolesti može doći i direktnim
kontaktom s osobe na osobu, ili viralnim česticama u aerosolu. Iako je bolest uglavnom blaga i samolimitirajuća, može biti i ozbiljna
kod pacijenata koji već imaju nekakve zdravstvene smetnje. Četiri su osnovna problema kod detekcije NoV iz školjaka; niski nivo vi-
rusne kontaminacije, velika varijabilnost virusa, prisustvo interferirajućih supstanci koje inhibiraju molekularnu detekciju i genetska
varijabilnost NoV. Dva su koraka uključena kod detekcije enterovirusa iz kontaminiranih školjki, a to je izdvajanje i koncentracija vi-
rusa iz hepatopankreasa školjkaša i detekcija virusa uz pomoć reverzne transkripcije (RT) PCR metode. Zbog same strategije procjene
rizika potrebno je provesti pretraživanje školjkaša na prisustvo NoV. U Evropi (CEN), je osnovao radnu grupu stručnjaka, za razvoj i
validaciju referentne horizontalne metode za detekciju NoV u hrani, uključujući školjkaše.

Ključne riječi

školjkaši; norovirus; gastroenteritis

Hrčak ID:

62081

URI

https://hrcak.srce.hr/62081

Datum izdavanja:

1.5.2010.

Podaci na drugim jezicima: engleski

Posjeta: 2.704 *