Izvorni znanstveni članak
Pitagorejska i arapska recepcija ne-ljudskih živih bića
Željko Kaluđerović
orcid.org/0000-0002-6572-4160
Orhan Jašić
orcid.org/0000-0001-7810-7850
Sažetak
Na početku rada definiran je pojam bioetičkog senzibiliteta, te je naznačeno njegovo mjesto u praktičkoj filozofiji. Zatim u osnovnim crtama slijedi prikaz filozofskih stremljenja Pitagore sa Samosa i njegovih učenika i sljedbenika. Osobita pozornost je usmjerena k univerzalno poznatoj činjenici da je Pitagora u Grčku prvi donio učenje da je sve živo što se rađa međusobno srodno, kao i stajalištu osnivača bratstva da se u prehrani ne koriste oduhovljena bića, budući da su životinje srodne ljudima posredstvom zajedništva života, istovjetnih elemenata i odnosa među njima, te jedinstvenog daha koji ih sve prožima. Potom su predstavljena dva kraka arapske filozofske tradicije: istočna i zapadna filozofska tradicija; s posebnim osvrtom na Ihwān aṣ-ṣafā’ (10. stoljeće) s Istoka i, s druge strane, filozofiju Ibn Ṭufayla (12. stoljeće) sa Zapada. Naime, prvo se govori o jednoj istočnoj arapskoj filozofsko-teološkoj školi neopitagorejaca poznatih pod imenom Ihwān aṣ-ṣafā’, gdje je predstavljeno njihovo poimanje životinjskog svijeta. Nadalje je predstavljen bioetički senzibilitet spram animalnog života u filozofskom romanu Ḥayy ibn Yaqẓān, racionalističkog arapskog-španjolskog filozofa zapadne provenijencije Ibn Ibn Ṭufayla. Na kraju su iznesene sličnosti, ali i različitosti, u domeni bioetičkog senzibiliteta između filozofske tradicije Ihwān aṣ-ṣafā’ i Ibn Ṭufayla, kao i njihova zajednička veza s drevnom Heladom, odnosno pitagorejskim učenjacima o životinjama i suzdržavanju od njihova konzumiranja.
Ključne riječi
Pitagora; pitagorejstvo; »etika životinja«; Ihwān aṣ-ṣafā’; Ibn Ṭufayl; bioetički senzibilitet
Hrčak ID:
137027
URI
Datum izdavanja:
30.3.2015.
Posjeta: 1.658 *