Pregledni rad
Hrvatska: centar ili periferija? Ispitivanje potencijala teorije internacionalizacije kapitalizma
Hrvoje Paić
; Institut für Politikwissenschaft, Fakultät für Sozialwissenschaften, Universität Wien, Wien, Austrija
Sažetak
Fokus analize punktualno je ispitivanje analitičkog potencijala teorije s obzirom
na empiriju. U tu su svrhu odabrane teorijske teze o internacionalizaciji
kapitalizma i slučaj Hrvatske. Za razliku od uobičajene znanstvene prakse u
kojoj se teorijski okvir promatra kao unaprijed formaliziran i statičan element
dizajna istraživanja, u radu se postulira da je moguće i analitički korisno drugačije
razumijevanje teorijske perspektive. Takvo razumijevanje temelji se
na dinamizaciji, fleksibilizaciji i otvaranju teorijskog horizonta u pravcu reflektiranja
posebnosti empirije. Pritom se potencijal teorijskih uvida ispituje
paralelno s izvođenjem empirijske analize. Tim se pristupom, koji se dijelom
oslanja na Grounded Theory i simbolički interakcionizam, preispitivanje potencijala
teorije ne ograničava na fazu dizajniranja istraživanja, nego se shvaća
kao proces koji intenzivno traje i za vrijeme izvođenja empirijske analize.
Pritom se pretpostavlja da uobičajenim načinom nije moguće dovoljno reflektirati
specifičnosti i iznenađenja na polju empirije jer su: a) unaprijed utvrđene
teorijske teze preopćenitog karaktera i/ili b) teze ekstrapolirane iz društveno-
-povijesno drugačijih ili u najbolju ruku donekle sličnih empirijskih slučajeva.
Nadalje, svako unaprijed utvrđeno teorijsko fokusiranje istovremeno implicira
redukciju perspektive koju treba izbjeći uvažavajući empirijske okolnosti.
Demonstrirani je pristup ispitivanja potencijala teorijskih teza, osim što
ukazuje na metodologiju ispitivanja, orijentiran na identificiranje mogućnosti
i granica odabrane teorijske aparature. Ispitivanje mogućnosti i granica razumijeva
se kao osnova za teoretizaciju s ciljem generiranja teorijskih fragmenata
pojmova koji bi bili u stanju reflektirati specifične i nove empirijske
okolnosti.
Ključne riječi
analitički potencijal teorije; internacionalizacija kapitalizma; Hrvatska; centar; periferija; semiperiferija; Nicos Poulantzas; metodologija ispitivanja teorije
Hrčak ID:
72012
URI
Datum izdavanja:
4.10.2011.
Posjeta: 2.271 *