Pregledni rad
Arhitektonsko-građevinski kamen Bosne
Ismir Hajdarević
orcid.org/0000-0002-2320-9662
; Zavod za geologiju Bosne i Hercegovine
Elvir Babajić
; Rudarsko-geološko-građevinski fakulte, Univerzitet u Tuzli
Sažetak
Historija korištenja obrađenog kamena na prostoru Bosne seže još u predantičko doba. Kroz antiku, srednji vijek i tursku vladavinu, najtrajniji kulturno-historijski spomenici su građeni od kamena. Austro-ugarski period predstavlja početak modernog načina eksploatacije i upotrebe kamena kod nas. U to vrijeme kamen iz Bosne počinje i da se izvozi u mnoge evropske zemlje. U decenijama poslije II svjetskog rata započinju intenzivna geološka istrživanja s ciljem pronalaska ležišta kvalitetnog arhitektonsko-građevinskog kamena. Kao rezultat tih aktivnosti otvaraju se novi kamenolomi i povećava se proizvodnja. „Bihacit“, „Hreša“, „Romanit“ postaju poznati brendovi kamena u cijeloj bivšoj Jugoslaviji. Dolaskom rata (1992-1995) na prostoru Bosne zamire eksploatacija i industrija prerade arhitektonsko-građevinskog kamena. Poslije rata na nekim kamenolomima se postepeno obnavlja proizvodnja. Otvaraju se i novi kamenolomi. Neki opstaju na tržištu, a neki se gase. Danas na prostoru Bosne egzistira sedam kamenoloma arhitektonsko-građevinskog kamena. Još neki su u procesu otvaranja. Eksploatišu se: krečnjaci, gabri, karbonatne breče i slatkovodni krečnjaci. Da bi opstali na tržištu neophodno je da modernizuju procese eksploatacije i obrade.
Ključne riječi
arhitektonsko-građevinski kamen; Bosna; eksploatacija; kamenolom; krečnjak; karbonatna breča; gabro; slatkovodni krečnjak
Hrčak ID:
206629
URI
Datum izdavanja:
26.9.2018.
Posjeta: 3.126 *