Izvorni znanstveni članak

Kritika svega postojećega u filozofiji Gaje Petrovića

Jasenka Kodrnja ; Institut za društvena istraživanja, Zagreb, Hrvatska

Sažetak

Tekst je potaknut polemikom Gaje Petrovića sa Savkom Dabčević Kučar iz 1965. godine, odnosno člankom »O nepoštednoj kritici svega postojećeg« (članak nije tiskan u Vjesniku uz obrazloženje da je »ispod nivoa koji bi se mogao prezentirati javnosti«). Petrović kritiku poima prije svega kao analitičko sredstvo kojim se dopire do bîti (te se u tom smislu distancira od nekih drugih značenja kao što su: konstruktivna i destruktivna, vulgarna kritika, negacija).
No Petrović integrira kritiku u čitav sustav svoje filozofije povezujući je s pojmovima ‘sloboda’ i ‘praksa’. Naime sintagma »sve postojeće«, koja se veže uz kritiku, daje joj aktivno i društveno značenje (istina se provjerava u praksi). Petrović ironizira situaciju u našem društvu toga vremena gdje »nema predrasuda«, pa nisu potrebna »ograničenja«, »izuzetci« i »dopuštenja« za kritiku. Moglo bi se reći da je kritika bit filozofskog opusa Petrovića, koji se stavlja u poziciju kritičara dogmatske filozofije i politike koja prisvaja monopol nad kritikom. Upravo stoga valja istaknuti važnost Gaje Petrovića, a značenje kritike svega postojećega – što podrazumijeva i kritiku kao društvenu privilegiju i moć – aktualno je i danas.

Ključne riječi

Gajo Petrović; kritika; kritika kao socijalna privilegija; samokritika; postfeminizam; postmoderna

Hrčak ID:

36604

URI

https://hrcak.srce.hr/36604

Datum izdavanja:

22.1.2009.

Podaci na drugim jezicima: engleski

Posjeta: 3.278 *